Voor baanbrekend werk op het gebied van vanadium haloperoxidases
14 oktober 2016
De Vanadis Award wordt uitgereikt aan onderzoekers die zich op de een of andere manier met vanadium bezighouden, in chemisch, biochemisch, biologisch, farmaceutisch- of materiaalonderzoek.
Onder leiding van Ron Wever heeft de HIMS Biokatalysegroep gedurende bijna dertig jaar onderzoek gedaan naar vanadium bromo- en chloroperoxidases. Deze enzymen komen in de natuur voor, bijvoorbeeld in de afweersystemen van zeewierenn en zijn van belang voor een groot aantal toepassingsgebieden, van wasmiddelen tot antibacteriële middelen.
Aan het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw ontdekte de groep een vanadium chloroperoxidase met voldoende stabiliteit voor daadwerkelijke toepassing. Dat leidde tot vele publicaties en twee octrooien. Eén octrooi beschrijft het gebruik als blekende en ontsmettende component in huishoudelijke producten zoals bijvoorbeeld waspoeder. Het ander betreft toepassing in verven ter verhindering van de aangroei van algen en andere organismen aan scheepsbodems en maritieme constructies, zoals boorplatforms.
Parallel aan het ontwikkelen van toepassingen is ook veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar de factoren die de katalytische snelheden van het oorspronkelijke ('wildtype') enzym en van mutanten bepalen. Onder leiding van Wever heeft de groep gedetailleerd inzicht verworven in de enzymstructuur en het werkingsmechanisme.
Professor Debbie C. Crans van Colorado State University (VS), voorzitter van de selectiecommissie voor de Vanadis Award, prijst Wevers baanbrekende werk en is verheugd de prijs te kunnen toekennen voor het haloperoxidase-onderzoek. Behalve aan Wever is de Vanadis Award ook toegekend aan professor Tamas Kiss van de Universiteit van Szeged (Hongarije). De formele bekendmaking vindt plaats tijdens het 10e Internationale Vanadium Symposium in Taipei, Taiwan, van 6 tot 9 november 2016.
Met het emeritaat van Ron Wever is het haloperoxidase onderzoek bij HIMS beëindigd. Voormalig groepsmedewerker Rokus Renirie wijdt zich nu bij IVAM UvA BV, een onderzoeks- en adviesbureau op het terrein van duurzaamheid, aan de bacterie- en virus dodende toepassingen van de effectieve enzymmutant.