Een goede manier om te kijken naar hoe een samenleving werkt, is door die te beschouwen als een complex systeem. Maatschappelijke verschijnselen en trends ontstaan uit de individuele keuzes en interacties van personen, of bedrijven, maar dat gebeurt op een manier die niet eenvoudig in simpele gedragsmodellen te vangen is. 

Dynamische processen op en van netwerken, met wetmatigheden om microscopisch niveau, geven een buitengewone variëteit aan fenomenen op nationaal niveau. Het netwerk van sociale contacten in Nederland – wie gaat met wie om – is bijvoorbeeld bepalend voor de groei van maatschappelijke bewegingen, zowel in uitingen van solidariteit als van polarisatie.  De interacties tussen individuele bedrijven – welk bedrijf koopt van welk bedrijf – kunnen aanleiding geven tot economische cycli, of in andere omstandigheden tot weerbaarheid tegen externe schokken. Het werkterrein van nationale statistiekbureaus, dat zich beperkte tot het enkel beschrijven van eigenschappen van groepen personen of bedrijven, gaat zich daarom uitbreiden naar het in kaart brengen van relaties en interacties. Daarvoor is de wiskunde van complexe systemen essentieel.

Prof. dr. Frank Pijpers, bijzonder hoogleraar Complexiteit voor Officiële Statistiek: Empirical explorations of a complex society.

Deelname

Toegang vrij. De oratie is hier live te volgen.