1 december 2020
Honderden basisschoolleerlingen uit Amsterdam visten de afgelopen maand water uit sloten, grachten en vijvers in de stad. Hiermee ontdekten zij – begeleid door onder anderen studenten en onderzoekers van de UvA – hoe onmisbaar het water is voor de productie van zuurstof en misschien dus wel voor het leven in de stad. Met weckpotten met watersamples van de kinderen is een lichtkunstwerk gemaakt dat vanaf 10 december te zien is op de Roeterseilandcampus (REC) van de UvA, als onderdeel van het Amsterdam Light Festival. Ook het kunstwerk HEART/EARTH is te zien zijn op het REC.
Algen spelen een onmisbare rol in de productie van zuurstof: in het proces, dat fotosynthese heet, gebruiken algen koolstofdioxide en water en zetten dit , onder invloed van licht, om in suikers en in zuurstof. Ongeveer de helft van alle zuurstof op aarde komt uit het water. Er leven zo’n 10.000 verschillende soorten algen in het Nederlandse water, ook in Amsterdam. Voor hoeveel zuurstof zorgen de algen in het water in Amsterdam en hoe hebben we daar voordeel van in de stad? Kinderen uit meer dan 25 Amsterdamse basisschoolklassen zochten het uit.
De kinderen haalden water uit sloten, grachten en vijvers en testten hun watersamples, samen met biologen van de UvA, met speciale apparatuur in een workshop in het rondreizende lab van de UvA. Ze keken naar de invloed van licht op het zuurstofgehalte in het water. In een workshop van ARTIS Micropia leerden de kinderen meer over zuurstofproducerende microben en bekeken ze deze organismen door de microscoop. Uiteindelijk leerden ze niet alleen hoe de algen zuurstof maken, maar brachten ze ook de diversiteit van het leven in het Amsterdamse water in kaart.
Na de workshops van de UvA en Artis Micropia gingen de kinderen aan de slag met het lichtkunstwerk The Water We Breathe, vormgegeven door Pascal Leboucq. Het kunstwerk vertelt het verhaal van zuurstof in het Amsterdamse water. De letters zijn opgebouwd uit weckpotten gevuld met watersamples van de basisschoolkinderen. De kleurverschillen in het water geven aan hoeveel zuurstof de kinderen vonden in het water. Het lichtkunstwerk is vanaf 10 december te zien aan de Plantage Muidergracht op de Roeterseilandcampus.
Het project ‘Het belang van zuurstofrijk water’ is een samenwerking van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de UvA met het Amsterdam Light Festival, Juf op Straat, Nieuwe Helden, ARTIS Micropia, Pavlov Publiceert en meer dan 25 Amsterdamse basisschoolklassen. Het project werd ondersteund door het BankGiro Loterij Fonds.
The Water We Breathe is niet het enige lichtkunstwerk dat op de Roeterseilandcampus te zien zal zijn als onderdeel van het Amsterdam Light Festival. Achter de ramen op de Brug van het Roeterseiland bevindt zich het werk HEART/EARTH van Tom Biddulph en Barbara Ryan. Hun kunstwerk bestaat uit de tekst ‘Listen to your hearth’ uitgeschreven in megagrote letters van licht. Hiermee willen Biddulph en Ryan ons laten nadenken over onze persoonlijke relatie met de aarde en iedereen oproepen voorzichtig met de aarde om te gaan.
De Light Walk van het Amsterdam Light Festival – met looproutes - kan dit jaar door corona en de aangescherpte maatregelen helaas niet doorgaan. Er zullen wel lichtobjecten te zien zijn, maar meer verspreid over de stad - op een aantal locaties, waaronder het REC. De organisatie roept dit jaar ook niet op om te komen kijken, maar in plaats daarvan om de kunstwerken in het voorbijgaan te aanschouwen.
De UvA is partner van het Amsterdam Light Festival. De lichtkunstwerken op het REC komen tot stand met steun van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen, de Faculteit Economie en Bedrijfskunde en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, en met hulp van de afdeling Facility Services.