Recente ontwikkelingen op het gebied van informatietechnologie, AI en robotica vergroten de uitdagingen op het gebied van wetgeving en openbare orde nog vergroot. Zo brengen ze meerdere juridische problemen met zich mee, waaronder juridische kwesties met betrekking tot autonome systemen en geautomatiseerde besluitvorming. Daarnaast heeft een breder scala aan kwesties betrekking op de impact van nieuwe technologieën op de samenleving, maar ook op onze bestaande regels, publieke waarden en grondrechten, bijvoorbeeld als het gaat om eigendom, privacy, burgerschap en democratie.

Natali Helberger bestudeert als hoogleraar Informatierecht de juridische, ethische en beleidsmatige uitdagingen die gepaard gaan met het gebruik van algoritmes en AI in de media, politieke reclame, commercie en de gezondheidssector en de implicaties voor gebruikers en de samenleving. Als universiteitshoogleraar bouwt ze voort op dit onderzoek en zal ze binnen de Law School en de UvA onderzoek initiëren en uitvoeren rondom de juridische implicaties van AI en geautomatiseerde besluitvorming. Ze zal zich richten op de versterking van de plaats van technologie en AI in de programma's van de Amsterdam Law School, en op het samenbrengen van juridische expertise in interdisciplinaire samenwerkingsverbanden binnen de UvA en daarbuiten. Rector Karen Maex is blij dat met Helberger het team van universiteitshoogleraren AI compleet is: ‘De juridische en ethische implicaties van artificiële intelligentie zijn nu al verweven in Helbergers onderzoek. Met haar uitgebreide nationale én internationale netwerk is ze de ideale schakel tussen wetenschappers binnen de UvA en daarbuiten’.

Over Natali Helberger

Natali Helberger (1970) is hoogleraar Informatierecht aan de UvA en lid van het managementteam van het Instituut of Informatierecht van de UvA. Sinds 2019 leidt ze mede de Research Priority Area ‘Human(e) AI’ aan de UvA. Helberger is tevens oprichter en hoofdonderzoeker van het interdisciplinaire onderzoeksinitiatief ‘Information and Communication in the DataSociety’. Hierbinnen wordt gekeken naar de manier waarop AI en algoritmes de rol, impact en regulering van datagedreven communicatie- en informatieplatformen beïnvloeden (samen met prof. dr. Claes de Vrees, Amsterdam School of Communications Research).

Helberger ontving in 2015 een ERC Starting Grant voor haar onderzoek naar het gebruik van data-analyse door nieuwsmedia. Binnen de onderzoeksagenda ‘De Digitale Samenleving’ van de VSNU, leidt Helberger het onderdeel burgerschap en democratie. Ook zit ze in de stuurgroep van het VWData Startimpulsprogramma van de Nationale Wetenschapsagenda. Helberger is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW). Ze zit in het expertcomité van de Raad van Europa voor AI en mensenrechten, de wetenschappelijke adviesraad van het Reuters Institute en van het Florence Institute for Regulation, en in de stuurgroep van het Zwitserse nationale onderzoeksprogramma over digitale transformatie.

Kennisoverdracht en valorisatie spelen een belangrijke rol in het werk van Helberger. Zo werkt ze voor haar onderzoek samen met toonaangevende mediabedrijven, NGO's en consumentenorganisaties en heeft onder meer advies verleend aan de Europese Commissie, het Europees Parlement, de Raad van Europa, de OESO, UNESCO en nationale overheden en regelgevende instanties. Artificial Intelligence Magazine ‘Becoming Human’ noemde Helberger als een van de "100 briljante vrouwen in AI-ethiek om te volgen".

Universiteitshoogleraren aan de UvA

De UvA heeft met de benoeming van Natali Helberger acht universiteitshoogleraren: Robbert Dijkgraaf, Alexander Rinnooy Kan, Patti Valkenburg, Frank Vandenbroucke, en de recent benoemde universiteitshoogleraren AI: Maarten de Rijke, Ivana Išgum, Tobias Blanke. Met het instellen van de vier leerstoelen AI and Information Retrieval, Humanities and AI, AI and Medical Imaging en Law and Digital Technology, with special emphasis on AI wil de UvA de komende vijf jaar een extra impuls geven aan het AI-onderzoek en -onderwijs aan de UvA. De nieuwe universiteitshoogleraren krijgen naast hun universiteitsbrede opdracht ook een facultaire opdracht. Ze worden geacht een impuls te geven aan wetenschappelijke ontwikkelingen die de traditionele disciplines overstijgen en zo een belangrijke bijdrage te leveren aan de profilering van de universiteit.

Lees ook