Wie: Daan Roovers (1970)
Wat: Docent publieksfilosofie en Denker des Vaderlands
Studie: Medicijnen en Filosofie
Eerste baan: Verkoper in een bloemenwinkel
Favoriete plek op de UvA: De Oudemanhuispoort en de bibliotheek aan het Singel
Onmisbaar: Boeken
Daan Roovers volgt tijdens haar studie Medicijnen een bijvak filosofie en wordt omvergeblazen door een bevlogen docent. Ze rondt vervolgens beide studies af. Terwijl ze wacht op haar coschappen, krijgt zij de kans om bij Filosofie Magazine te gaan werken, om vervolgens het beroep van arts voor altijd de rug toe te keren en filosofie met succes tot onderdeel van de cultuur maken.
Wat betekent filosofie voor jou?
'Goede vraag. Er is geen eenduidige definitie. ‘Liefde voor de wijsheid’, ‘verwondering’, of ‘de ontmaskering van vanzelfsprekendheden’: mooie, waardevolle beschrijvingen. De definitie die ik zelf geef, is ‘ruimte maken in je hoofd om hetzelfde anders te zien’. Het gaat om een denkactiviteit. Je kunt filosofie ook definiëren als ‘de traditie van het kritisch denken’. Mijn eerste filosofiedocent, Harm Boukema, zei altijd: ‘Filosofie is de strijd tegen de vooroordelen’. Het gaat erom je primaire oordelen op te schorten, afstand te nemen van je idee, er even omheen te lopen en zoveel mogelijk nieuwe perspectieven in dat idee te incorporeren. Filosofie kan het democratisch gesprek bevorderen. Dat is een gesprek van allen tussen allen, dat op verschillende niveaus moet kunnen plaatsvinden. Het is een vak van teksten, boeken en nadenken. Ik kom meestal op ideeën tijdens het lezen, dus dat probeer ik altijd veel te doen. Recente dingen, maar ook oude koek. De boeken die ik lees, laat ik bezinken en vervolgens kies ik in die informatie mijn eigen weg. Ik sta als filosoof altijd op de schouders van anderen. Aan hun werk geef ik mijn eigen draai.'
Filosofie is ruimte maken in je hoofd om hetzelfde anders te denken.
Wat kan filosofie volgens jou toevoegen aan de huidige maatschappij?
'Ik houd me bezig met publieksfilosofie. Het gaat er om dat we kijken naar wat er speelt in de samenleving en hoe we daarover moeten nadenken. Filosofie Magazine zagen we destijds als een instrument voor onze missie om de filosofie onderdeel van de cultuur te maken. Dat is vrij goed gelukt, we hebben door het succes van het magazine veel kunnen ontwikkelen. De Socratesbeker, de Nacht van de Filosofie, de Maand van de Filosofie, colleges, lezingen en reizen. Ook de Denker des Vaderlands heb ik destijds mede bedacht. Nu, jaren later, ben ik zelf gevraagd voor die titel. Het was een enorme verrassing, ik was stomverbaasd. Ik wil filosofie relevant maken voor de samenleving en de politiek. Niet omdat ik denk dat ik vanuit de ideeën in mijn boekenkast een model voor de samenleving kan creëren, maar omdat ik vind dat we iedereen moeten aanzetten tot denken. De democratie stelt hoge eisen aan haar burgers. Mensen moeten geïnformeerd zijn en een mening kunnen vormen. Daar zou de filosofie idealiter een rol in moeten spelen. Het mooie is dat de filosoof nu gezien wordt als iemand met een breed perspectief die iets kan betekenen. Er zijn filosofen die programma’s organiseren, die journalist zijn, die boeken schrijven, lezingen geven of die bij culturele instellingen aan de slag gaan.'
Filosofie is liefde voor de wijsheid.
Heeft de universiteit jouw tomeloze ambitie genoeg gesteund, vind je?
'Toen Filosofie Magazine steeds groter werd, verwijderde mijn takenpakket zich langzaamaan van de filosofie zelf. Dat had ik na een tijd wel gezien, dus toen ben ik teruggegaan naar de universiteit. Aan de UvA gaf ik toen al een klein vak, het Filosofisch Practicum. Er waren toen twee masters voor filosofie: een researchmaster en een algemene master. Ik vroeg me af: wat gaan de studenten daarna doen? In het onderzoek zijn maar weinig plekken en als je dat ambieert doe je wel de researchmaster. Maar wat zijn de perspectieven na de algemene master? Ik heb aan de UvA voorgesteld een vak te ontwikkelen waarin we ingaan op wat je met je filosofische expertise zou kunnen doen buiten de universiteit. Daar kreeg ik alle ruimte voor. In het mastervak Publieksfilosofie dat ik toen heb ontwikkeld, probeer ik met studenten na te denken over op welke manier je als filosoof kunt interveniëren in het publieke debat. We bezoeken lezingen en plekken waar filosofie beoefend wordt. We bouwen daardoor een band op en ik vind het goed om studenten iets te laten zien van een mogelijke beroepspraktijk.'
Als je het voorrecht hebt om iets te vinden dat je écht leuk vindt, dan moet je dat nooit laten lopen.
Tot slot, hoe beleef jij de UvA als (werk)plek?
'Omdat ik zelfstandige ben en maar twee vakken geef, sta ik er met een half been in, maar ik vind de UvA een prettige plek om te werken, vol eigenwijze, slimme en betrokken mensen. Opvallend is de politieke betrokkenheid, ook onder studenten. Studenten filosofie zijn bijna altijd mensen die intrinsiek gemotiveerd zijn. Filosofie ga je studeren omdat je het leuk vindt en niet omdat je iets wil worden. Dat is een prettige motivatie, ook voor de docenten. Mensen zijn geïnteresseerd in het vak, vanwége het vak.'
'Vergis je niet in wat een studie in je los kan maken. Als je gedreven bent, geïnteresseerd en bereid hard te werken, dan vind je je eigen pad. Het overkomt niet iedereen, maar als je het voorrecht hebt om iets te vinden dat je écht leuk vindt, dan moet je dat nooit laten lopen.'