Biographical scetch

Amos van Gelderen (1953) is senior researcher at the SCO-Kohnstamm Institute of the University of Amsterdam. MA in psychology in 1982. Doctoral thesis (1992) on   linguistic and phonetic analysis of oral performances. He did research into language learning and instruction at the primary and secondary levels both for mother tongue teaching and second or foreign language teaching. The projects concerned diverse topics, such as

• the relations between language and content teaching (e.g. geography, history, biology),
• effective methods for teaching reading, writing and speaking skills,
• developing methods for assessment of language skills (i.e. reading, writing, speaking, vocabulary, metalinguistic and metacognitive skills), 
• methods for teaching grammar and language awareness in different countries,
• the function of learning explicit grammatical rules for writing as opposed to implicit learning of language structures, 
• componential analysis of reading and writing skills in Dutch (L1) and English (L2) -project Nelson ( see link below ),
• designing the language curriculum and textbooks for teaching,
• differences in foreign language learning between native and non-native students, 
• training of selfregulatory and lexical skills in second language writing,
• international comparisons of factors for adolescent literacy development - project Salsa ( see link below ).
• design and effects of family literacy programs

Other professional activities

Account manager for the research on language education at the SCO-Kohnstamm Institute.

Staff member of  the Institute for the Study of Education and Human Development" (ISED)

Supervisor in the project Het Taalonderwijs NederlandsOnderzocht (Research into Dutch Language Education), a collaboration between the 'Nederlandse Taalunie' (Dutch Language Union), the SLO (Organisation for Curriculum Development) and the SCO-Kohnstamm Institute directed at building a web-based comprehensive database of empirical research into Dutch language education in schools.   

Programming chair of the 2-yearly Dutch-Flemish conference 'Conferentie Onderwijs  Nederlands (HSN)' (Conference for Dutch Language education). 

Coordinator of the international research project Literacy Development of at-risk adolescents in multilingual contexts: A tale of three cities, a collaboration between the SCO-Kohnstamm Institute in Amsterdam, the Ontario Institute for Studies in Education (OISE) in Toronto and the Service de la récherche en éducation (SRED) in Geneva

Lector Language Acquisition and Language Development at the Teacher Education Institute of Rotterdam University of Applied Sciences and Leading lector of the program "Optimalization Learning Processes" in the knowledge center "Talent Development" of Rotterdam University

Co-editor of 'Levende Talen Tijdschrift' (Journal for Modern Languages)   

Selected English Publications

Gelderen, A. van (1994). Prediction of global ratings of Fluency and Delivery in narrative discourse by linguistic and phonetic measures;oral performances of students aged 11- 12 years. Language Testing, 11 (3), 291-319.

Gelderen, A. van (1997). Elementary students' skills in revising; integrating quantitative and qualitative analysis. Written Communication, 14 (3), 360-397.  

Gelderen, A. van, Couzijn, M. & Hendrix T. (2000). Language Awareness in the Dutch Mother-Tongue Curriculum. In:   L. White, B. Maylath, A. Adams & M. Couzijn   (eds) Language Awareness; a history and implementations (pp. 57-88). Amsterdam: AUP.

Schoonen, R., Gelderen, A. van, Glopper, K. de, Hulstijn, J., Snellings, P, Simis, A.. & Stevenson, M. (2002). Linguistic knowledge, metacognitive knowledge and retrieval speed in L1, L2 and EFL writing; a structural equation modeling approach. In: S. Ransdell & M.-L. Barbier (eds). New Directions for Research in L2 Writing (pp 101-122). Dordrecht: Kluwer Academic Press   

Snellings, P., Gelderen, A. van & Glopper, K. de (2002) Lexical retrieval: An aspect of fluent second language production that can be enhanced. Language Learning, 52 (4), 723-754.   

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (2002). Improving linguistic fluency for writing: effects of explicitness and focus of instruction . L1 Educational Studies of Language and Literature, 2, 3, 239-270 .    

Gelderen, A. van, Schoonen, R., Glopper, K. de, Hulstijn, J., Simis, A. Snellings, P. & Stevenson, M. (2003). Roles of linguistic knowledge, metacognitive knowledge and processing speed in L3, L2 and L1 reading comprehension; a structural equation modelling approach. International Journal of Bilingualism, 7 (1) 7-25 .   

Schoonen, R., Gelderen, A. van, Glopper, K. de, Hulstijn, J., Simis, A., Stevenson, M., Snellings, P. (2003). First language and second language writing: the role of linguistic knowledge, speed of processing and metacognitive knowledge. Language Learning, 53 (1), 165-202.  

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (2004). Revision of form and meaning in learning to write comprehensible text. In: L. Allal, L. Chanquoi, P. Largy& Y. Rouiller (Eds.). Revision: cognitive and instructional processes. Studies in Writing (Vol. 13) (pp. 103-123). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.

Snellings, P., Gelderen, A. van & Glopper, K. de (2004). The effect of enhanced lexical retrieval onL2 writing . Applied Psycholinguistics, 25 , 175-200.    Gelderen, A. van, Schoonen, R., Glopper, K. de, Hulstijn, J., Simis, A. Snellings, P. & Stevenson, M. (2004). Linguistic knowledge, processing speed and metacognitive knowledge in first and second language reading comprehension; a componential analysis. Journal of Educational Psychology, 96 (1) , 19-30.   

Gelderen, A. van, Schoonen, R., Glopper, K. de, Hulstijn, J., Simis, A. Snellings, P. & Stevenson, M. (2004). Linguistic knowledge, processing speed and metacognitive knowledge in first and second language reading comprehension; a componential analysis. Journal of Educational Psychology, 96 (1), 19-30. doi: 10.1037/0022-0663.96.1.19.

Gelderen, A. van & Oostdam , R. (2005). Effects of fluency training on the application of linguistic operations in writing. L1 Educational Studies of Language and Literature, 5, 215-240 .

Gelderen, A. van (2006). What we know without knowing it: Sense and nonsense in respect of linguistic reflection for students in elementary and secondary education. English Teaching: Practice and Critique, 5 (1), 44-54.

Gelderen, A. van, Schoonen, R., Stoel, R., de Glopper, K. de & Hulstijn, J. (2007). Development of adolescent reading comprehension in Language 1 and Language 2; A longitudinal analysis of constituent components. Journal of Educational Psychology, 99 , 477-491.

Schoonen, R., Snellings, P., Stevenson, M. & Gelderen, A. van (2009). Towards a blueprint of the foreign language writer: The linguistic and cognitive demands of foreign language writing     In. R. Manchon (Ed.): Writing in foreign language contexts; Learning, Teaching and Research (pp. 77-101)   Toronto : Multilingual Matters.

Hulstijn, J., Gelderen, A. van & Schoonen, R. (2009) Automatization in second-language acquisition: What does the coefficient of variation tell us?. Applied Psycholinguistics, 30, 555.582.

Gelderen, A. van (2010). Does explicit t eaching of grammar help students to become better writers? Insights from empirical research. In Locke, T. (Ed.): Beyond the grammar wars: A resource for teachers and students on developing language knowledge in the English/literacy classroom (pp 109-128) . New York : Routledge.

Schoonen, R., Gelderen, A. van, Stoel, R., Hulstijn, J., & Glopper, K. de (2011). Modeling the development of L1 and EFL writing proficiency of secondary school students. Language Learning 61 (1), 31-79.

Gelderen, A. van, Oostdam, R., van Schooten, E. (2011). Does foreign language writing benefit from increased lexical fluency? Evidence from a classroom experiment. Language Learning 61 (1), 281-321.

Steensel, R. van; Oostdam, R. & Gelderen, A. van (2012). Assessing reading comprehension in adolescent low achievers: subskills identification and task specificity. Language Testing DOI: 10.1177/0265532212440950

Trapman, M., Gelderen, A. van, Steensel, R. van, Schooten, E. van & Hulstijn, J. (2012). Linguistic knowledge, fluency and metacognitive knowledge as components of reading comprehension in adolescent low achievers: differences between monolinguals and bilinguals. Journal of Research in Reading  DOI: 10.1111/j.1467-9817.2012.01539.x

Milliano, I. de, Gelderen, A. van; Sleegers, P. (2012). Patterns of Cognitive Self-regulation of Adolescent Struggling Writers. Written Communication, 29, 303-325. DOI: 10.1177/0741088312450275

Hoogeveen, M. & Gelderen, A. van (2013). What works in writing with peer response? A review of intervention studies with children and adolescents. Educational Psychology Review, 25,  473-502, DOI: 10.1007/s10648-013-9229-z.

Milliano, I. de, Gelderen, A. van; Sleegers, P. (2016). Types and sequences of self-regulated reading of low-achieving adolescents in relation to reading task achievement. Journal of Research in Reading 39 (2), 229-252. doi:10.1111_1467-9817.12037

Steensel, R. van,  Oostdam, R., Gelderen, A. van & Schooten, E. van (2014). The role of word decoding, vocabulary knowledge, and metacognitive knowledge in monolingual and bilingual low-achieving adolescents’ reading comprehension. Journal of Research in Reading, DOI:10.1111/1467-9817.12042

Hoogeveen, M. & Gelderen, A. van (2015). Effects of peer response using genre knowledge on writing quality: A randomized control trial. The Elementary School Journal 116 (2), 265-290, doi: 10.1086/684129.

Trapman, M., Gelderen, A. van, Schooten, E. van & Hulstijn, J. (2016). Reading comprehension level and development in native and language minority adolescent low achievers: Roles of linguistic and metacognitive knowledge and fluency. Reading and Writing Quarterly, 33 (3), 239-257. DOI: 10.1080/10573569.2016.1183541

Rie, de la, S., Steensel, R. van & Gelderen, A. van (2016). Implementation Quality of Family Literacy Programs: A review of literature. Review of Education. DOI: 10.1002/rev3.3081

Hoogeveen, M. & Gelderen, A. van (2016). Writing with peer response using genre knowledge; effects on linguistic features and revisions of 6th grade writers. The Journal of Educational Research. DOI:10.1080/00220671.2016.1190913

Okkinga, M., Steensel, R. van, Gelderen, A. van & Sleegers, P. (2016). Effects of reciprocal teaching on reading comprehension in low achieving adolescents. The importance of specific teacher skills. Journal of Research in Reading. DOI:10.1111/1467-9817.12082

Rie, de la, S., Steensel, R. van, Gelderen, A. van, Severiens, S.  (2016). The role of type of activity in parent-child interactions within a family literacy program: Comparing prompting boards and shared reading. Early Child Development and Care. DOI: 10.1080/03004430.2016.1248957

Batenburg, E. van, Oostdam, R., Gelderen, A. van & Jong N. de (2016). Measuring L2 speakers interactional ability using interactive speech tasks. Language Testing DOI: 10.1177/0265532216679452

Milliano, I. de, Gelderen, A. van; Sleegers, P. & Schooten, E. van (2017). Explaining level and development of writing proficiency of low-achieving adolescents by different types of engagement. Creative Education, 8, 693-715. https://doi.org/10.4236/ce.2017.85054

Selected Dutch Publications

Gelderen, A. van (1982). Drie domeinen van menselijk gedrag; een reflectie op psychologisch onderzoek. Kennis & Methode, 6 (2), 118-138.

Gelderen, A. van & Cate, Th J. (1985). Vrijwilligerseffekten in tijdschrijfonderzoek. Tijdschrift voor Onderwijsresearch, 10 (4), 149-160.

Beernink, R., Dam, E. & Gelderen, A. van (1986). Wegwijzer voor taalbeschouwing . Enschede: SLO.

Gelderen, A. van (1986). De validatie van analytische beoordelingen van spreekprestaties. Tijdschrift voor Taalbeheersing, 8 (3), 204-221.

Gelderen, A. van (1988). Taalbeschouwing, wat is dat? Deel 1: een internationale inventarisatie en systematische beschrijving van alternatieven voor het traditionele grammatica-onderwijs. (SCO-rapport 173). Amsterdam: SCO.

Gelderen, A. van (1988). De ontwikkeling van een moderne methode voor taalbeschouwing en moedertaalonderwijs in Zwitserland; een interview met Gilbert Schoeni en Betrand Lipp. Levende Talen, 432 , 384-390.

Gelderen, A. van & Blok,H.(1989). Het stelonderwijs in de hoogste groepen van het basisonderwijs. Amsterdam: SCO.

Gelderen, A. van (1991). De kennis van 11- en 12-jarigen over tekstproduktie; leerlingen aan het woord. Toegepaste Taalwetenschap in Artikelen, 40 (2), 68-79.

Gelderen, A. & Blok, H. (1991). De praktijk van het stelonderwijs in de groepen 7 en 8 van de basisschool; observaties en interviews. Pedagogische Studien, 68 (4), 159-175.

Gelderen, A. van (1992). De evaluatie van spreekvaardigheid in communicatieve situaties; globale beoordeling en gedetailleerde analyse van spreekprestaties van 11- en 12-jarigen (Dissertatie). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. J. (1992). Het gebruik van beoordelingsschema's voor spreekvaardigheid in de lessen Nederlands. Levende Talen, 469 , 124-132.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (1994). Mondelinge taalvaardigheid Nederlands: referaat, debat en discussie in de bovenbouw van havo en vwo . Bussum: Coutinho.

Blok, H. & Gelderen, A. van (1994). Het verbeteren van een geschreven tekst door leerlingen uit de bovenbouw van het basisonderwijs. Pedagogische Studiën, 71 (1), 4-15.

Gelderen, A. van (1994). Taalvaardigheidseisen in het zaakvakonderwijs voor eentalige en meertaligeklassen; moeilijkheden in de instructietaal en leerdoelen voor het taalonderwijs op de basisschool (SCO-rapport 362). Amsterdam: SCO.

Gelderen, A. van (1994). Het verbeteren van andermans tekst; evaluaties, diagnoses en effectieve revisies van leerlingen eind basisschool. Toegepaste Taalwetenschap in Artikelen, 48 , 67 - 77.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (1995). Een domeinbepaling voor mondelinge taalvaardigheid in de bovenbouw havo en vwo. Spiegel, 13 (1),

Gelderen, A. van (1996). Allochtone en autochtone leerlingen in het vreemde-talenonderwijs; zijn er relevante verschillen? Levende Talen, 506 , 10-16.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (1996). Talenonderwijs in het vernieuwde mbo; weinig oplossingen voor grote problemen. LevendeTalen, 512 , 400-406.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (1996). Talenonderwijs in het vernieuwde mbo; inventarisatie van problemen en praktijkoplossingen . SCO-rapport 425. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut.

Gelderen, A. van (1996). Beoordeling van spreekvaardigheid en de invloed van 'settings'; theorie voor de praktijk. Toegepaste Taalwetenschap in Artikelen, 54 , 153-164.

Gelderen, A. van (1997). Totemtaal; blauwdruk voor een methode voor taal- en leesonderwijs voorde groepen 4 tot en met 8 van de basisschool .Intern rapport voor Meulenhoff Educatief.

Jacobs, M. & Gelderen, A. van (1997). Taalbeschouwing in moderne taalmethoden: een gedetailleerde classificatie van leerstof. Spiegel, 15 (2), 9-40.

Gelderen, A. van & Beernink, R. (1997). Een blauwdruk voor methoden voor taalonderwijs; aanwijzingen voor het ontwikkelen van methoden voor Nederlandse taal voor het basisonderwijs . Enschede: SLO.

Gelderen, A. van & Branden, K. van den (1997). Woordenschat in het onderwijs Nederlands voor autochtone en allochtone leerlingen; een themanummer. Spiegel, 15 (3), 1-8.

Breetvelt, I, Gelderen, A. van & Oostdam, R. (1998). Van product naar proces; ICT-omgevingen en het schrijfonderwijs Nederlands. Levende Talen , 528 , 173-179.

Gelderen, A. van (1999) Schrijfonderwijs stelt nog steeds teleur; bespreking van het rapport van de onderwijs-inspectie over de kwaliteit van het schrijfonderwijs. Spiegel, 17/18, 1-2, 161-169.

Daalen van, M. & Gelderen, A. van (2000). Lezen en schrijven met CIAO; een exploratie van de bijdrage van drie CIAO-projecten aan het onderwijs in schrijf- en leesvaardigheid op de basisschool. SCO-rapport 593. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut.

Meijer, J. & Gelderen, A. van (2002). Lezen voor het leven; Een empirische vergelijking van een nationale en een internationale leesvaardigheidspeiling. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut.

Gelderen, A. van &Meijer, J.(2003). Toetsen van leesvaardigheid is complex. Didaktief en School , 33 , 1, 36.

Gelderen, A. van, Schoonen, R. & Stevenson, M. (2003). Lezen en schrijven in eerste en vreemde taal; theorieën over transfer en automatisering. Levende Talen tijdschrift, 4, 3, 3-11.

Snellings, P. Gelderen, A. van & Glopper, K. de (2003). Wat is het belang van een verhoogde woordophaalsnelheid voor het schrijven in een vreemde taal? Levende Talen tijdschrift, 4, 3, 21-29

Gelderen, A. van, Hoogeveen, M., Zijp, I. (2004) 25 jaar Leerplanontwikkeling Onderwijs Nederlandse Taal in de Basisschool. Met een Blik op de Toekomst.   Studies in leerplanontwikkeling. Enschede: SLO.

Gelderen, A. van (2005). Mythen en waarheden over lezen. Didaktief, 35 (10), 36-37.

Expertgroep Doorlopende Leerlijnen (2008) Over de drempels met taal: De niveaus voor de taalvaardigheid. Onderdeel van de eindrapportage van de expertgroep doorlopende leerlijnen taal en rekenen. Enschede: Expertgroep doorlopende leerlijnen.

Gelderen, A. van (2008). Nadruk op technisch lezen is de verkeerde insteek. Didaktief, 38 (9), 38-39.

Gelderen, A. van & Oostdam, R. (2010). Het belang van onderwijs in zelfregulatie en lexicale vloeiendheid voor schrijven in het Engels als vreemde taal. Levende Talen Tijdschrift, 16-24.

Gelderen, A. van (2010). Leerstoflijnen schrijven beschreven; uitwerking van het referentiekader Nederlandse taal voor het schrijfonderwijs op de basisschool. Enschede: SLO/SCO-Kohnstamm Instituut.

Gelderen, A. van & Schooten, E. van (2011) Taalonderwijs; een kwestie van ontkavelen, openbare les in duplo. Rotterdam University Press: Rotterdam.

Gelderen, A. van (2011) Schrijven in de basisschool volgens het referentiekader. Taal lezen-Primair, (2), 2-6.

Gelderen, A. van (2011). School is geen lab voor onderzoekers. De Volkskrant, 8 november 2011, p. 28.

Gelderen, A. van (2012). “Basisvaardigheden” en het onderwijs in lezen en schrijven. Levende Talen Tijdschrift, 13 (1), 3-15.

Steensel, R. van, Gelderen, A. van, Kruistum, C. van, Milliano, I. de, Trapman^, M., Oostdam^, R., Leseman^, P. & Haan, M. de (2013). Hoe moeilijk is goed lezen en schrijven voor vmbo-ers? Inzichten uit onderzoek. In: J. van der Waals & M. van Schaik (Eds.). Het vmbo van dichtbij; Bewegen tussen theorie en Praktijk. Amsterdam: SWP.

Steensel, R. van, Oostdam, R. & Gelderen, A. van (2013). Vermijding en frustratie: het belang van negatieve motivaties voor de leesvaardigheid van vmbo’ers. In Schram, D. (Red.) De aarzelende lezer over de streep; recente wetenschappelijke inzichten (pp. 105-122). Stichting Lezen Reeks 22, Eburon: Delft.

Lieve, H. & Gelderen, A. van (2014). Zijn taaltoetsen bruikbaar voor het verbeteren van academische schrijfvaardigheid? De casus van Hogeschool Rotterdam. Levende Talen Tijdschrift 15 (1), 10-20.

Hoogeveen, M. & Gelderen, A. van (2014). Effecten van leren schrijven met peer response en instructie in genrekennis. Levende Talen Tijdschrift 15 (2), 15-26.

Steensel, R. van, Milliano, I. de, Trapman, M., Gelderen, A. van, Schooten, E. van, Oostdam, R. & Hulstijn, J. (2015). De rol van technisch lezen, woordenschat en metacognitie bij het begrijpend lezen van een- en meertalige leerlingen in het vmbo. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 54 (1), 74-88

Gelderen, A. van (2015). Van profijtbeginsel naar rendementsdenken. Blog, gepubliceerd op http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/blogs/blog_AvGelderen_010415.htm en op scienceguide http://www.scienceguide.nl/201504/karikatuur-van-de-rationaliteit.aspx

Trapman, M. & Gelderen, A. van (2015). Ontwikkeling in de schrijfvaardigheid van een- en meertalige leerlingen in het vmbo: De rol van linguïstische kennis, vloeiendheid en metacognitieve kennis. Tijdschrift Taal, nr 9, 16-23.

Gelderen, A. van (2016). Taalniveaus, GO! Blog, gepubliceerd op website Kohnstamm Instituut  http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/blogs/blog_AvGelderen_010916.htm en op website Didaktief http://didactiefonline.nl/blog/blonz/taalniveaus-go.

Gelderen, A. van (2017). Onderwijs in mondelinge taalvaardigheid; wat is daar zo moeilijk aan? Meer Taal, 4 (2), 4-8.

Gelderen, A. van (2017). Onderwijs in feiten en meningen; feit of fictie. Blog gepubliceerd op http://www.kohnstamminstituut.uva.nl/blog_avangelderen_1711.html. En op https://didactiefonline.nl/blog/blonz/onderwijs-in-feiten-en-meningen-feit-of-fictie En op
https://www.hogeschoolrotterdam.nl/onderzoek/kenniscentra/talentontwikkeling/nieuws-en-activiteiten/newsitem/onderwijs-in-feiten-en-meningen-feit-of-fictie/95885/

Gelderen, A. van (2017). Taalontwikkeling van studenten; veel meer dan spelling en grammatica. Blog gepubliceerd op https://beta.scienceguide.nl/2017/11/taalontwikkeling-studenten-meer-dan-spelling-en-grammatica/