30 januari 2020
Chaturbate, Cams.com, Myfreecams: de laatste jaren zijn platformen voor webcamseks enorm in opkomst. Toch hebben we er maar weinig systematische kennis over. ‘Tegelijkertijd vormen de mensen die in deze industrie werken een heel kwetsbare groep’, zegt onderzoeker Thomas Poell. ‘Daarom is het belangrijk dat we hier onderzoek naar doen.’
In een multidisciplinair project gaan Poell en Velthuis op zoek naar de impact van deze opkomende platformen op de seksindustrie. Ook gaan ze onderzoeken welke kansen en risico’s webcammen met zich meebrengt voor sekswerkers, en of die risico’s aanleiding geven voor meer regulering. NWO kende het project onlangs een subsidie toe van circa € 750.000.
Poell, die verbonden is aan de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA) en het Amsterdam Centre for Globalisation Studies (ACGS), deed eerder onderzoek naar culturele platformen als YouTube, Twitter en Facebook. Hij ziet duidelijke overeenkomsten met platformen die gericht zijn op webcamseks. ‘Je ziet bijvoorbeeld dat webcamseks-platformen net als YouTube en Facebook een winner-takes-all-principe hebben. Degene van wie de video bovenaan staat, krijgt veel kliks en de rest veel minder. Welke content bovenaan komt te staan, wordt mede bepaald door een algoritme.’
Webcammen lijkt misschien een laagdrempelige manier om geld te verdienen, maar schijn bedriegt. Voor veel sekswerkers is het moeilijk ervan rond te komen, vertelt Poell. Er zijn namelijk allerlei partijen die een percentage van de inkomsten opstrijken: van het platform zelf tot de financiële partijen die de betaling regelen en studio’s waar de opnames plaatsvinden.
'Vaak grijpt de overheid pas in zodra er problemen ontstaan.'
Als onderdeel van het onderzoek willen Poell en Velthuis een groot aantal webcammers uit Nederland, Roemenië en de Verenigde Staten interviewen over hun ervaringen. Daarnaast proberen ze zo veel mogelijk andere betrokken partijen te spreken te krijgen – denk bijvoorbeeld aan webcamstudio’s, beheerders van platformen en advertentienetwerken. Zo moet uiteindelijk een compleet beeld ontstaan van hoe de wereldwijde webcamseks-industrie in elkaar zit.
Een belangrijke vraag waarop de onderzoekers een antwoord proberen te vinden, is of er meer regulering moet komen. ‘Op dit moment gebeurt de regulering deels door de platformen zelf,’ zegt Poell. ‘Maar moet de overheid ook iets doen? Bij andere soorten platformen, zoals Uber en Airbnb, zie je ook vaak dat de overheid pas ingrijpt zodra er problemen ontstaan. De wetgeving loopt dus vaak een paar jaar achter.’
Vanuit de Open Competitie voor Digitalisering financiert NWO negen multidisciplinaire onderzoeksprojecten. Daarin doen sociale en geesteswetenschappers samen onderzoek naar maatschappelijke vraagstukken rondom digitalisering. Het project De platformisering van de mondiale seks-industrie: markt, moraal en massa-intimiteit gaat later dit jaar van start en heeft een looptijd van vijf jaar.