Een interview plannen blijkt nog een uitdaging met deze drukbezette emeritus. ‘Vandaag en morgen geef ik hoorcolleges en werkgroepen, morgen bereid ik een Zoom-presentatie voor over de laatste uitspraak van het Poolse Constitutionele hof en donderdag promoveert een van mijn laatste promovendi in Leiden’. Het is tekenend voor zijn gevarieerde carrière, die begon met een rechtenstudie aan de Vrije Universiteit. Via Leiden, Utrecht, en Florence kwam hij uiteindelijk uit bij de UvA, waar hij, na een periode van 1995 tot 2012 aan de Universiteit Utrecht, de laatste 10 jaar hoogleraar Constitutioneel recht was. 

In de swing

Het begon in de jaren 70. Na lang twijfelen tussen Sociologie, Politieke wetenschappen en Theologie koos Besselink uiteindelijk voor een studie Rechten. ‘Mijn vrome moeder was erop tegen dat ik koos voor Theologie, dus op de valreep heb ik me ingeschreven voor Rechten. Bij de balie moest ik ter plaatse 10 gulden betalen voor de inschrijving, de rest van het collegegeld, (100 gulden, red.) ging giraal.’

Na een jaar of twee kwam hij een beetje in de ‘swing’, zoals hij het noemt. ‘We konden zo lang studeren als we wilden. In de studiezaal van de bibliotheek zat ik tussen de boeken, en uit nieuwsgierigheid leerde ik dat veel van wat ik niet onmiddellijk doorhad, ook in andere boeken aan de orde kwam. Ik zat letterlijk “tussen de boeken”, en mijn liefde voor onderzoek groeide.’

Afstuderen deed hij in Leiden, met hoofdvakken Volkenrecht en Recht van de internationale organisaties. Na een periode aan de School of Advanced International Studies in Bologna begon hij met zijn proefschrift aan het Europees Universitair Instituut in Florence (EUI). Dit onderzoek ging aanvankelijk over soevereiniteit, maar verschoof naar de politieke en filosofische achtergronden van de natuurrechtsleer van Hugo de Groot. Besselink: ‘Door die switch had ik wel vertraging in mijn promoveren. Na een aantal jaar ben ik teruggekeerd naar Nederland. Met een doctorstitel op zak, een gezin rijker en vertrouwen in een academische toekomst solliciteerde ik bij de UvA als docent Staatsrecht.’  

Fris blijven

Vanaf de jaren 80 werkte en doceerde Besselink bij de UvA, het EUI in Florence en aan de Universiteit Utrecht. Aan deze universiteit werd hij in 1995 universitair hoofddocent, en in 2012 hoogleraar Constitutioneel recht. Hij kwam vaak in het buitenland, om ‘fris te blijven’. Tussen 1996 en 2010 bezocht hij meerdere malen Ethiopië om cursussen te geven, en om een project voor de versterking van twee rechtenfaculteiten in de regio te runnen, samen met twee Ethiopische promovendi. ‘Dit was waarschijnlijk de meest leerzame buitenlandervaring van al die buitenlandse cursussen en congressen’, zegt Besselink als hij terugblikt. 

Dag van de Bedreigde Advocaat

Zijn hele loopbaan was Besselink politiek geïnteresseerd en maatschappelijk geëngageerd. In 2010 werd hij gevraagd voor de Staatscommissie Grondwet en deed hij enkele onderzoeken voor het Europees Parlement. ‘Het resultaat van de Staatscommissie werd door het kabinet in een lade geschoven. Alleen de Eerste Kamer nam daar geen genoegen mee, en nog steeds komt er een heel klein beetje, al is het soms vervormd, een stukje grondwetgeving tot stand dat daar zijn oorsprong vond. Bij mijn afscheidscollege kom ik terug op een van die grondwetsherzieningen die nog aanhangig is.’

Ook was, en is hij, lid van het comité van aanbeveling van de Dag van de Bedreigde Advocaat. ‘Een geweldig initiatief vanuit de sociale advocatuur om elk jaar een advocaat uit een ander land in het licht te plaatsen die het leven ernstig moeilijk wordt gemaakt. Ik heb veel landen voorbij zien komen: China, Filippijnen, Azerbaidjan en Pakistan.’

Onderwijs geven in het buitenland

Sinds 2014 combineert Besselink zijn werk aan de FdR met onderwijs aan het LUISS Università Guido Carl in Rome. ‘Eerst aan de School of Goverment – de politieke wetenschappers dus – een cursus over de verhouding tussen EU en nationale constituties. Een dergelijke mastercursus heb ik in aan de UvA opgezet, samen met Joost de Reede, en werd tot dit jaar aan de UvA gegeven.’

En hoewel hij hoogleraar Europees constitutioneel recht was, heeft hij sinds 1994 nooit in het gelijknamige vak onderwijs gegeven in Nederland. ‘Dat heb ik alleen in het buitenland gedaan, waardoor ik veel gevraagd werd van Italië tot in Finland. Overigens bestaat het vak bij LUISS intussen ook niet meer, en geef ik daar een cursus EU Fundamental Rights Protection, en krijg ik daarbij komend voorjaar een cursus Constitutional Law aan de School of Law.’

Trots op promovendi

Besselink kijkt tevreden terug op zijn carrière, én hij is nog lang niet klaar. ‘Op onderwijsgebied ben ik het meest trots op de studenten die het niet zo gemakkelijk afging, maar die toch met vlag en wimpel de eindstreep hebben gehaald. Bij de Universiteit Utrecht meen ik wel een steentje te hebben bijdragen aan wat destijds volgens de Elseviergids de beste onderzoeksmaster van Nederland was. Ik ben ook erg trots op mijn gepromoveerden, hen begeleiden is zonder meer wat mij het meeste plezier heeft gegeven. 

Besselink hoopt ‘van harte nog actief te blijven’. ‘Dat zal in Amsterdam nog wel een jaartje of wat het geval zijn als medehoofdredacteur (met Jan-Herman Reestman en Monica Claes) van het onvolprezen European Constitutional Law Review, het enige tijdschrift dat eigendom is van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid en snel is uitgegroeid tot een van de internationaal leading journals.’