Meer online interactie

Voor de zomerperiode is er door onderwijsadviseurs Janine Smit, Maud Pols en de drie onderwijsdirecteuren dag en nacht gewerkt aan een online onderwijsvisie. Bij de bacheloropleidingen stond de vraag centraal hoe de grote hoorcolleges ook online aantrekkelijk en tegelijkertijd efficiënt kunnen zijn. 'Uren met 1.500 studenten achter Zoom zitten, was niet bepaald een optie', vertelt Peter van Baalen, onderwijsdirecteur van de bachelorprogramma’s. 'Daarom vervangen we de grote hoorcolleges grotendeels door korte inspirerende filmpjes: de 'kennisclips'. Een revolutie binnen de faculteit. Studenten bekijken de kennisclips, voordat ze deelnemen aan een interactieve online vraag-en-antwoordsessie met de docent.' Dit draagt tegelijk ook bij aan een andere belangrijke doelstelling in het onderwijs: het activeren en enthousiasmeren van studenten. 

Maar studeren gaat niet alleen om kennisoverdracht, ook het sociale aspect is erg belangrijk. Studenten moeten deel uitmaken van de academische gemeenschap. Om aan een goede sociale cohesie tussen de eerstejaarsstudenten te bouwen heeft de EB een mentorsysteem. Hierin gaan 50 ouderejaarsstudenten - rekening houdend met de beperkingen van dit moment - leuke activiteiten organiseren en contacten onderhouden met kleine groepjes eerstejaarsstudenten. De mentoren zijn op die manier de vraagbaak voor de eerstejaars en wijzen hen de weg binnen de universiteit, online en waar mogelijk op de campus.

Hybrid Learning Theatre  

Gelukkig biedt de campus, ondanks de beperkende maatregelen, evengoed mogelijkheden om bij elkaar te komen. Circa 20% van de normale capaciteit is beschikbaar. Mark van der Veen, onderwijsdirecteur van de masterprogramma’s Bedrijfskunde: 'We gebruiken deze ruimte vooral voor onze eerstejaarsstudenten, voor wie studeren aan de universiteit helemaal nieuw is, en voor colleges die geschikt zijn voor hybride leren.' Bij deze vorm van leren is de docent op de campus aanwezig, samen met een beperkt aantal studenten. Er zijn twee vormen van hybride leren: synchroon en asynchroon. Bij de synchrone vorm volgen studenten thuis live het college en kunnen zij meediscussiëren. Bij de asynchrone vorm wordt het college opgenomen en kunnen studenten het thuis op een later tijdstip terugkijken, zonder interactiemogelijkheid. 

Voor de synchrone vorm bedacht hoogleraar Micro-economie Maarten Pieter Schinkel met zijn collega Pushpika Vishwanathan een creatieve oplossing voor onder andere het grote vak Principles of Economics and Business, dat ieder jaar door zo’n 1.500 eerstejaarsstudenten gevolgd wordt. Schinkel kwam uit op een college in een theaterachtige studiosetting met een groepje studenten aanwezig in de zaal: het Hybrid Learning Theatre. Maud Pols, als projectleider nauw betrokken bij de opzet hiervan: 'Het groepje fysiek aanwezige studenten – vanzelfsprekend 1,5 meter afstand houdend –kan met de docent en elkaar in debat gaan over de stof. Voor studenten die het college vanuit huis volgen, is het ook dynamisch en inspirerend, doordat we met twee camera’s werken en switchen tussen beelden. Studenten hebben de keuze om live mee te praten of zich via chat in de discussie te mengen en vragen te stellen.'

Van ‘talkshow’ tot conferentiezaal

Hans Borgman, hoogleraar Digital Business, heeft zelf thuis een studio ingericht: 'Ik ben sinds meer dan 30 jaar een hobbyist in onderwijstechnologie. Het was uitdagend om met simpele en relatief goedkope middelen uit de TV-wereld een thuisstudio te bouwen. Daarmee kan ik van achter mijn bureau een ‘talkshow’ uitzenden, zonder dat er iemand fysiek aan tafel zit.' Borgman heeft ook voor studenten een virtueel internationaal uitwisselingsprogramma opgezet, in samenwerking met een aantal buitenlandse universiteiten. 'Studenten van partneruniversiteiten in het buitenland kunnen zo toch een semester aan de UvA studeren. Naast online colleges zijn er ook online sociale activiteiten met UvA-studenten gepland.'

Voor studenten die een fulltimebaan combineren met bijvoorbeeld een MBA heeft Marc Salomon, afdelingsvoorzitter van de Amsterdam Business School, een concept bedacht. 'Sommige studenten wilden niet komen studeren als er alleen online colleges zouden zijn, terwijl andere studenten juist alleen online wilden studeren', aldus Salomon. 'Daarom kan elke MBA-student kiezen tussen colleges volgen in een collegezaal of interactief deelnemen vanuit huis. Voor de MBA-klassen van 40 studenten zijn er met de afstandsregels zalen nodig die zo groot zijn als een half sportveld. Omdat we op de Roeterseilandcampus helaas niet zoveel grote zalen tegelijk tot onze beschikking hebben, wijken we uit naar een aantal grote conferentiehotels in de omgeving.'

Docent en student staan centraal 

Massimo Giuliodori heeft als onderwijsdirecteur van de masterprogramma’s Economie steeds gehamerd op intensieve en permanente evaluatie van de nieuwe manieren van onderwijs. 'Hoewel een aantal van de innovatieve onderwijsconcepten ook al elders uitgeprobeerd is, bijvoorbeeld aan universiteiten in Australië en dichter bij huis in Leuven, blijft het afwachten of ze daadwerkelijk tot een betere leerervaring zullen leiden. We besteden de komende tijd daarom extra aandacht aan het goed luisteren naar de ervaringen van studenten en docenten, zodat we ook snel kunnen bijsturen als blijkt dat bepaalde methoden niet werken. We moeten niet de fout maken dat we IT-technologie centraal stellen binnen ons onderwijs in plaats van de docent en de student. Ik ben ervan overtuigd dat het onderwijs na corona niet meer hetzelfde wordt als ervoor en dat we veel goede dingen die we nu ontwikkelen, zullen behouden en verder perfectioneren als we van de coronabeperkingen af zijn', besluit Giuliodori.