Woensdag 10 maart hebben Prof. Judy Shamoun-Baranes, Rotem Kadan-Zilber en Dr. Leonardo Porcacchia van het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) een BirdScan radar geplaatst in het olifantenverblijf van ARTIS. De BirdScan radar heeft twee doelen: het meten van vogelmigratie en het dienen als demonstratielocatie. Op deze demonstratielocatie zullen verschillende systemen getoond worden die biodiversiteit op afstand te meten, waarvan deze BirdScan radar er één is. Vooral de prachtige plek bij het olifantenverblijf, naast een pad waarop normaliter veel bezoekers lopen, biedt de perfecte locatie om zowel een bijdrage te leveren aan het ARISE-project, als de bezoekers van ARTIS iets nieuws te leren als het park straks weer open mag. Vanwege de landelijke COVID-maatregelen is ARTIS sinds half december gesloten voor publiek.

Prof. Judy Shamoun-Baranes, verantwoordelijk voor de BirdScan in ARTIS en hoogleraar Animal Movement Ecology bij IBED, stelt: 'Ik ben heel enthousiast om deze samenwerking met ARTIS aan te gaan. Toen mijn kinderen opgroeiden, waren we bijna elk weekend in ARTIS en ik heb altijd gedacht dat het geweldig zou zijn om een vorm van samenwerking met ARTIS op te zetten en nu gebeurt het!’ Dr. W. Daniel Kissling, wetenschappelijk projectleider van het UvA-deel van ARISE, zegt dat hij ook erg enthousiast is over de eerste apparatuur die wordt geïnstalleerd op de ARISE-demonstratielocatie. 'De installatie van deze radar en andere geautomatiseerde sensoren zoals camera's en geluidsapparatuur, creëert ongekende mogelijkheden voor het monitoren van de biodiversiteit in Nederland', legt Kissling uit.

Ruben Janssen van ARTIS zegt dat ze bij ARTIS verheugd en trots zijn om een van de ARISE-demonstratie- en monitoringlocaties te zijn. Hij legt uit: ‘Het ARISE-project sluit erg goed aan bij onze visie om een educatieve ontmoetingsplaats te zijn waar we de natuur dichterbij brengen en mensen inspireren om de natuur beter te begrijpen, waarderen en behandelen. Behoud van biodiversiteit lijkt vaak te gaan over verre natuurgebieden, en dit is zeker ontzettend belangrijk, maar biodiversiteitsbehoud is minstens zo belangrijk in Nederland. ARTIS is een grote groene oase in de binnenstad en daardoor een toevluchtsoord voor vele lokale soorten.’ Ook Ton Hillhorst, van ARTIS en onderdeel van het team dat hielp met het verplaatsen van de BirdScan radar, zegt dat dit project de perfecte start is om de stadsnatuurcollectie van ARTIS uit te breiden.

ARISE

De demonstratielocatie maakt deel uit van het nationale ARISE-project om een infrastructuur op te zetten die de volledige biodiversiteit in Nederland in kaart kan brengen, zodat deze gemonitord kan worden. Het doel is om binnen vijf tot tien jaar een overzicht te krijgen van alle meercellige flora en fauna in Nederland. Het project is een samenwerking van Naturalis Biodiveristy Centre, Fungal Biodiversity Institute Westerdijk, Universiteit van Amsterdam en Universiteit Twente. ‘Het is erg gaaf dat deze eerste locatie in ARTIS is gecreëerd en dat deze plek bij het olifantenverblijf voor dit project kan worden gebruikt. In de toekomst zullen meer typen sensoren om biodiversiteit te meten op verschillende plekken in Nederland worden geplaatst,’ aldus Shamoun-Baranes.

Het meten van biodiversiteit op afstand met een radar

De BirdScan radar is een radar ontwikkeld door Swiss Birdradar Solution AG voor het monitoren van vogelmigratie. De radar werkt continu en heeft een roterende verticale richtingsopnamemethode, wat betekent dat hij 24/7 de hoogte, richting en snelheid van vogels kan meten. De BirdScan radar heeft ook een automatisch classificatiesysteem; aan de hand van het vleugelslagpatroon kan de radar onderscheid maken tussen vogelgroepen (zangvogels, gierzwaluw, waadvogel, grote vogel en zwermen), insecten en vleermuizen.

Door deze informatie te verzamelen kan de BirdScan radar biodiversiteit meten. Door bij te houden hoeveel en welke vogelsoorten zowel in het voorjaar als in het najaar migreren, is het mogelijk de toe- en afname van biomassa te meten. Door deze seizoenspatronen te onderzoeken, kan bovendien worden nagegaan of milieu- en antropogene omstandigheden migratie beïnvloeden. Er valt nog veel te leren over vogelmigratie, zoals timing en intensiteit van de migratie, hoogtedistributies en verschillen tussen soortgroepen.

Contactpersoon