‘Kan een onsuccesvolle eerste ronde antibiotica een resistentie veroorzaken die leidt tot een aanhoudende infectie in de patiënt? Vloeit de weerstand die zich vaak ontwikkelt in de intensive care-patiënten voort uit de initiële behandeling of uit de overdracht van resistentiegenen van andere micro-organismen?’ Deze maand promoveert Yanfang Feng en beantwoordt bovenstaande vragen.

Onsuccesvolle behandeling

Om te beginnen onderzocht Feng of een onsuccesvolle behandeling met antibiotica door een huisarts resistentie kan veroorzaken, wat leidt tot problemen wanneer de patiënt later moet worden opgenomen in het ziekenhuis met een hardnekkige infectie. Yanfang gebruikte chemostaatcultures om P. aeruginosa infecties en behandelingsregimes te simuleren en bewees daarmee op overtuigende wijze dat aan het einde van de initiële behandeling de ziekteverwekker kon overleven en groeien bij zodanig hoge concentraties van het antibioticum dat een ​​volgende behandeling zou mislukken.

Geïnduceerde resistentie

Vervolgens onderzocht Feng de weerstand tegen P. aeruginosa die vaak aan het einde van een standaard behandeling van één week bij intensive care patiënten kan worden waargenomen. Moet deze worden verklaard als een gevolg van de behandeling zelf of wordt deze veroorzaakt door overdracht van resistentie genen die aanwezig zijn in de microbiota van de patiënt of in bacteriën op de intensive care? In het laatste geval zou de intensive care nog beter dan gebruikelijk gedesinfecteerd moeten worden en zouden de patiënten gescreend moeten worden op resistente bacteriën. Door opnieuw met behulp van chemostaten de gebruikelijke behandelingsprotocollen te simuleren en klinische antibioticum concentraties die worden gemeten in het bloed van patiënten na te bootsen, heeft Feng laten zien dat de novo weerstand inderdaad geïnduceerd wordt in de kleine fractie van cellen die de behandeling overleefd. Behandeling met een standaard of lage dosis antibiotica is derhalve schadelijk voor de gezondheid van de patiënt.

Hoogste dosis

Ten slotte onderzocht Feng welke alternatieve behandelingsstrategieën hun doel bereiken, maar tegelijkertijd zo weinig mogelijk resistentie veroorzaken. Als maar één enkele antibioticum wordt gebruikt, is de optimale strategie om de hoogste mogelijke dosis te gebruiken die de patiënt aan kan voor de kortste tijd nodig om de infectie te genezen. Nog effectiever is het gebruik van twee antibiotica gebruikt in afwisseling of in combinatie en resulteert in de minste resistentie.

Promotie en oratie

Op 31 oktober om 14:00 uur zal Yanfang Feng haar proefschrift 'Optimization of treatment protocols to prevent de novo development of antibiotic resistance in Pseudomonas aeruginosa.’ (promotores Brul & ter Kuile) verdedigen. Haar dagelijks begeleider, prof. Benno ter Kuile, zal zijn oratie geven op 23 november 2016 om 16:00 in de Aula.