Rothenberg is chemicus en hoogleraar binnen het UvA onderzoekszwaartepunt Sustainable Chemistry. Hij verzamelde en analyseerde met masterstudent Koolen de nieuwste gegevens over luchtverontreiniging in de EU. Zij kwantificeerden de bijdrage van ammoniak (NH₃), stikstofoxiden (NO_x), zwaveloxiden (SO_x), vluchtige organische verbindingen (uitgezonderd methaan) en fijnstof in termen van verloren levensjaren per hoofd van de bevolking. De resultaten zijn nu verschenen in het toonaangevende tijdschrift ChemSusChem.

Rothenberg en Koolen gebruiken in hun paper twee statistieken, de level assessment en de trend assessment. Aan de hand van een kosten-batenanalyse bepalen ze bij welke vervuilers mitigatie-inspanningen de meeste winst opleveren in termen van voordeel voor de werkende bevolking en vermindering van de kosten van de gezondheidszorg.

Focus op NOx-emissies

Volgens de onderzoekers is de uitstoot van NO_x door de stationaire verbrandingssector, waar onder meer energiecentrales en collectieve verwarming onder vallen, verreweg het meest  geschikt om aan te pakken. Deze sector droeg 31% bij aan de totale uitstoot van NO_x in 2014 (ongeveer 2 miljoen ton). Bovendien is deze procentuele bijdrage de laatste jaren gegroeid. Rothenberg: 'Onze resultaten suggereren dat de huidige wetgeving rond NO_x uitstoot niet langer effectief is. NO_x zorgt momenteel voor het verlies van 700 duizend levensjaren per jaar in de EU en veroorzaakt bovendien aanzienlijke schade aan ons milieu door verzuring van grond en grondwater.'

De onderzoekers schatten dat de huidige NO_x -uitstoot de EU 100 tot 300 miljard euro kost aan verloren arbeidsjaren en zorgkosten. Ze tonen aan dat met de huidige technologieën een vermindering van 10-20% van het voor 2020 voorspelde niveau op een kosteneffectieve manier kan worden gerealiseerd. Voor een verdere reductie zijn aanvullende technologische innovaties nodig.

Miljoenen levensjaren verloren

Rothenberg, die dit onderzoek begon na een bezoek aan vervuilde steden in de derde wereld, vindt de resultaten verbijsterend: ‘Bij luchtvervuiling denk je aan verre landen en overvolle steden zoals Delhi, Beijing of Mexico-stad. Maar ook in de Europese Unie gaan jaarlijks 7 miljoen levensjaren verloren door de gevolgen van luchtvervuiling. Het veroorzaakt longziektes, voortijdige dood, vernietigt ecosystemen en ruïneert oogsten. Onze levens zijn gemiddeld zeven maanden korter als gevolg van luchtvervuiling. Het is een van de grootste hedendaagse problemen, zowel in maatschappelijk opzicht als voor wat betreft het milieu.'

Luchtverontreiniging heeft ook een grote impact op de economie en legt een aanzienlijke druk op ons gezondheidszorgsysteem. Rothenberg: ‘Het probleem is natuurlijk dat het bestrijden van luchtverontreiniging ook economische gevolgen heeft. De belangrijkste vervuilende sectoren zijn energieproductie en –consumptie en transport. Het verminderen van die activiteiten kan de economie onder druk zetten. In ons artikel concluderen we echter dat verdere reductie van NO_x-emissies niet alleen het meest urgent is en maar ook economisch het gunstigst. De technologie die nodig is voor NO_x -reductie verbetert continu. Daardoor zal de winst qua gezondheid van de werkende bevolking en de besparingen in de gezondheidszorg door NO_x-beperking groter zijn dan de kosten van de implementatie.’

Publicatiedetails:

CD. Koolen en G. Rothenberg, Air Pollution in Europe, ChemSusChem, 2018, online gepubliceerd. Open Access. DOI: 10.1002 / cssc.201802292