Jeroen van Zanten (1972) is senior lecturer Moderne geschiedenis aan de UvA. Hij studeerde geschiedenis en wijsbegeerte in Groningen en Oxford. In 2004 promoveerde hij in Leiden op het proefschrift 'Schielijk, Winzucht, Zwaarhoofd en Bedaard' over de politieke cultuur in Noord-Nederland ten tijde van het koningschap van Willem I. Van 2004 tot 2006 was hij als docent en post-doc verbonden aan de afdeling politieke geschiedenis van de Universiteit Utrecht en deed hij onderzoek naar politieke reconstructie in Frankrijk en Nederland in de jaren 1813-1815. In november 2013 publiceerde Van Zanten, na vier jaar onderzoek in binnen- en buitenlandse archieven, een wetenschappelijke biografie van Koning Willem II (1792-1849), mogelijk gemaakt door steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds. In juni 2015 publiceerde Van Zanten samen met Ben Schoenmaker en Jurrien de Jong het boek Waterloo. 200 jaar strijd over de veldslag bij Waterloo.
Samen met Ido de Haan publiceert Van Zanten in 2018 onder de titel 'Constructing an international conspiracy. Revolutionary concertation and police networks in the European Restoration' een bijdrage aan de bundel Securing Europe after Napoleon: 1815 and the New European Security (Cambridge University Press), onder redactie van Beatrice de Graaf, Ido de Haan en Brian Vick. Op dit moment werkt Van Zanten ook aan een bijdrage aan een boek over katholieken in de Tweede Kamer en een hoofdstuk over de Lage Landen voor het Oxford History Handbook 'Europe in the long Nineteenth Century, 1789-1914'. Naast deze publicaties, doet hij tevens onderzoek naar burgerschapconcepten in Nederland gedurende de 18de, 19de en 20ste eeuw. Dit onderzoek zal in 2020 resulteren in een publieksboek en maakt deel uit van het door het KNAW Fonds Staatsman Thorbecke gesubsidieerde onderzoeksproject Over het Hedendaags burgerschap. De herijking van een Thorbeckiaans concept onder leiding van Prof. dr. Remieg Aerts.
Van de drie eerste koningen is Willem II het meest in de vergetelheid geraakt. Ten onrechte. Al heeft hij slechts negen jaar op de troon gezeten, hij leidde een leven vol avontuur. Hij behaalde eeuwige roem op het slagveld, maar stelde zich tegelijk bloot aan schandalen. Als koning was Willem II verantwoordelijk voor de grondwet van 1848 meer zelfs dan men tot dusver dacht. Een biografie van een romanticus pur sang
- 'Koning Willem II' 'Ademloos lezende, opmerkelijk goed gedocumenteerde, bijzonder helder geschreven biografie...Jeroen van Zanten brengt nieuws, nuanceert en legt sensationele verbanden.....', Atte Jongstra ***** NRC, 30-11-2013.
- 'Van Zanten voert zijn lezer mee door heel Europa: van Engeland tot Pruisen, van Portugal tot Rusland', Paul van der Steen Trouw, Letter&Geest, 07-12-2013.
In 2015 is het 200 jaar geleden dat de slag bij Waterloo plaatsvond. Dit boek belicht de Belgische en Nederlandse bijdrage aan Waterloo en de strijd bij Quatre Bras die eraan vooraf ging. De schrijvers beperken zich echter niet tot het nationale verhaal alleen. Vanuit Nederlands en Belgisch perspectief beschrijven ze het grote verhaal van de veldslag, en de strijd om de Europese geschiedenis voor en na Napoleons nederlaag. Puttend uit dagboeken, reisverslagen en brieven, besteden ze uitvoerig aandacht aan de ervaringen en belevenissen van de militairen op het slagveld, van de generaal tot de gewondenverzorger. Het boek is rijk aan oude en nieuwe anekdotes. Aan de hand van deze verhalen beschrijven de auteurs de geschiedenis van Waterloo in een brede politiek-maatschappelijk context, als het dramatische slot van het Napoleontische tijdperk, en als het begin van een nieuwe politieke orde in Europa. Wat speelde er zich precies op het slagveld af? Wie waren de winnaars en de verliezers? Hoe komt het dat de rol van de Belgen en Nederlanders op 16 en 18 juni 1815 onderbelicht is gebleven en nationale helden zijn vergeten? Wie claimde de overwinning? Hoe werd de slag herinnerd? En waarom werd deze nagedachtenis na 1815 inzet van een nieuwe strijd?
- ‘Wie in een beknopt aantal bladzijden wil worden bijgepraat over deze historische gebeurtenis en de grote militaire lijnen heeft aan De Jong, Schoenmaker en Van Zanten ideale gidsen. Waterloo – 200 jaar strijd is een vaardig geschreven verslag van de roemruchte slag en de historische verwerking daarvan.’ Paul van der Steen in Trouw, 13 juni 2015
- 'Een goed overzicht van de aanloop van de slag, de krijgshandelingen en de politieke nasleep ervan' **** Bart Funnekotter, NRC, 12 juni 2015
M. Grever & J. van Zanten (2014). Royalty, Rank and Masculinity: Three Dutch Princes Consort in the Twentieth Century. C. Beem & M. Taylor (Eds.), The Man Behind the Queen: The Male Consort in History. From the fourteenth-century king consorts of Navarre to the modern European prince consorts of the twentieth century, the male consort has been a peculiar yet recurrent historical figure. In this impressively broad collection of essays on male partners of female monarchical rulers, leading historians of monarchy analyze how consorts have obtained and wielded power, how gender affected their perceived role, what sort of influence they were able to wield and attract politically and at court, how they defined themselves in the male gendered spheres of the arts or war, and more generally, the extent to which they contributed to the changing ideal and reality of royal families and dynasties over the centuries.
'Die Niederlande 1813-1848', Handbuch der europäischen Verfassungsgeschichte im 19. Jahrhundert. Die Periode von Restauration und Vormärz (1815–1847) war in den meisten europäischen Ländern durch den konflikt-reichen Dualismus von Krone und Kammer geprägt. Die 29 Länderbeiträge des zweiten Bandes decken das gesamte Europa mit Russland und dem Osmanischen Reich ab und werden in der Einleitung systematisch-vergleichend zusammengefasst. Kennzeichnend für die nachnapoleonische Ordnung Europas bis zum Vorabend der Revolutionen von 1848/49 war der monarchische Konstitutionalismus, wenngleich – neben wenigen Republiken – auch ständische, absolutistische und autokratische Monarchien fortbestanden. Mehrere Verfassungswellen dokumentieren die sich in der Epoche verdich-tenden innereuropäischen Transferprozesse. Nach einem für alle Länder einheitlichen Gliederungsschema stellen die Autoren die verfassungsrelevanten Teilbereiche des politischen und gesellschaftlichen Lebens dar.
Avec Ido de Haan, 'Le roi Louis, un modele pour Guillaume?', Annie Jourdan , Louis Boneparte, Roi de Hollande '. Adulé de Napoléon 1er dans sa jeunesse, Louis Bonaparte a longtemps été un frère très docile. Ses malheurs domestiques avec la brillante, mais superficielle, Hortense de Beauharnais ont conforté l'image terne qu'a brossée de lui une postérité fort sévère pour la famille Bonaparte. Face au grand Napoléon, à son génie et à sa gloire, Louis le mélancolique fait bien triste figure. On en oublierait presque la période la plus passionnante de sa vie, quand il fut nommé roi de Hollande par un empereur désireux d'imposer sa loi en Europe et d'abattre la puissance britannique. Assis sur le trône au printemps 1806, Louis conquiert sa véritable identité et s'avère un Bonaparte pur sang. Autoritaire, voire autocrate, travailleur énergique, esprit curieux et éclairé, comme son aîné, il veut tout savoir, tout diriger et tout entreprendre. Mais Napoléon n'entend pas que la Hollande soit indépendante ou qu'elle viole la politique qu'il met en oeuvre sur le continent. Aussi, Louis sera-t-il déchiré entre ses devoirs de frère et ceux de souverain. Pourtant, il saura rallier les Hollandais, autrefois ardents républicains, au régime monarchique. Dans son royaume, Louis est entré dans l'histoire comme un " bon roi ", attentif au sort de ses sujets.
Na een lange periode van revolutie, regeringsloosheid en bezetting moet de Nederlandse natie in 1813 politiek gezien helemaal opnieuw beginnen. Er is geen grondwet, geen landsbestuur en geen parlement. De politieke elite besluit van Nederland een constitutionele monarchie te maken en biedt prins Willem Frederik, zoon van de verjaagde stadhouder Willem V, de soevereiniteit aan. Maar die heeft zo zijn eigen ideeën over de verhouding tussen staatshoofd en parlement. De situatie wordt nog gecompliceerder wanneer in 1815 de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden worden verenigd. Al snel krijgt de regering van koning Willem I zoals Willem Frederik na zijn kroning heet, autocratische trekken, wat niet bij iedereen in goede aarde valt. Jeroen van Zanten gaat na hoe de politieke elite in het Noorden reageerde op het 'systeem Willem I' en hoe daaruit een voor Noord-Nederland typische politieke cultuur ontstond die uiteindelijk tot de grondwetsherzieningen van 1840 en 1848 leidde. Schielijk, Winzucht, Zwaarhoofd en Bedaard laat zien dat in het tijdvak 1813-1840 belangrijke fundamenten van het Nederlandse politieke stelsel werden gelegd.
Momenteel geef ik op zowel BA als MA niveau colleges over de Europese en de Nederlandse geschiedenis. Zo verzorg ik bijvoorbeeld een MA-cursus over Civil Society en het Master Atelier sociale geschiedenis en cultuurgeschiedenis. Ook coördineer ik de onderzoekswerkgroepen Moderne Geschiedenis in de BA en de Bachelorscriptie. Sinds 2014 ben ik lid en voorzitter van de Opleidingscommissie van de Master en Research Master.