Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.

Onderwijsinterventies voor kansarme leerlingen (SEPP)

Het eerste gereedschap in de SEPP-kist: ‘High Dosage Tutoring’

SEPP (Scalable Education Programs Partnership) is een door de Universiteit van Amsterdam geïnitieerd platform dat ernaar streeft een ‘gereedschapskist’ samen te stellen van bewezen effectieve, schaalbare onderwijsinterventies voor kansarme leerlingen (en hun verzorgers). Het streven van SEPP is om het ‘gat’ tussen wetenschap en praktijk te dichten. In de praktijk komt dat er op neer dat zij de expertise van academische onderzoekers en onderwijsvernieuwers bij elkaar brengt, onderzoek doet naar veelbelovende onderwijsinterventies en de resultaten van dit onderzoek onder de aandacht van het publiek brengt.

De eerste interventie die onderzocht wordt door SEPP is High Dosage Tutoring (HDT). High Dosage Tutoring is een onderwijsinterventie die er voor moet zorgen dat kinderen die onder het landelijk gemiddelde scoren op het gebied van rekenen -  bijvoorbeeld Citoscores IV en V op de basisschool of een score onder het minimale basisniveau 1F in het voortgezet onderwijs - beter uit de verf komen op school. Bij de interventie krijgen leerlingen 5 dagen (model 1) of 3 dagen (model 2) per week één lesuur extra rekenles, onder schooltijd. Er wordt gewerkt in een 2-op-1 setting: twee leerling en één vaste, professionele tutor. Deze tutor helpt hen een jaar lang om beter te worden in rekenen. Daarnaast heeft de tutor wekelijks contact met de ouders van de leerlingen en is er tijdens de interventie veel aandacht voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Door de band die de tutor met de leerling (en zijn ouders) opbouwt, ziet hij niet alleen sneller waar de leerproblemen zitten, maar kan hij ze ook helpen bij het vinden van de juiste werkhouding. 

Meer over HDT     Meer over SEPP

Onderzoeksresultaten

Onderzoekers actief binnen SEPP hebben het effect van High Dosage Tutoring (HDT) bij meerdere projecten in Nederland onderzocht. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van een Randomized Controlled Trial (RCT) onderzoeksdesign. Dat wil zeggen dat de deelnemers aan het onderzoek op aselecte wijze wordt verdeeld in een interventiegroep of een controlegroep. RCT's worden beschouwd als de beste onderzoeksmethode om een hypothese te testen en effecten  van programma’s te meten. Tot nu toe zijn in alle HDT RCT’s sterke significante effecten gevonden.

  • RCT Primair Onderwijs | 2015-2018

    Vanaf 2015 is een 3-jarige RCT uitgevoerd naar een HDT-project op vier basisscholen in een grote stad, uitgevoerd door een stichting die anoniem wil blijven. Leerlingen uit groep 7 kregen een jaar lang, vier dagen per week High Dosage Tutoring. De resultaten van de interventie waren sterk: 0,28 populatiestandaarddeviatie na één jaar HDT.

  • RCT Amsterdam | Voortgezet Onderwijs | 2017-2018

    In 2017 heeft SEPP, door middel van een RCT, onderzoek gedaan naar de effectiviteit van HDT op het Mundus College in Amsterdam Nieuw-West. Dit project werd uitgevoerd door stichting The Bridge Learning Interventions. 60 leerlingen van het vmbo-basis en praktijkonderwijs kregen vijf maanden lang elke dag een lesuur HDT. Een groot deel van de leerlingen had bij aanvang van het project een forse leerachterstand: een meerderheid van de leerlingen haalde het fundamentele niveau (1F) niet. Ter vergelijking: ongeveer 90% van alle basisschoolleerlingen in Nederland haalt dit niveau aan het einde van groep 8 wél. HDT-leerlingen gingen in een half schooljaar statistisch significant meer vooruit dat leerlingen in de controlegroep in een volledig schooljaar.

    Meer informatie over dit onderzoek: Paper met de eerste resultaten en Bowen Paulle over Groeiende ongelijkheid

    Lees hier meer over het More Math project 

  • Cohortonderzoek Haarlem | Primair Onderwijs | 2018-heden

    Vanaf 2018 heeft SEPP een cohortonderzoek uitgevoerd bij het tweede HDT-project van Stichting The Bridge Learning Interventions, in het basisonderwijs in Haarlem. In dit project worden per jaar maximaal 60 leerlingen uit groep 7 geselecteerd op basis van hun Cito-scores rekenen uit groep 6.

    Onderzoek naar de effecten van één schooljaar HDT laat zien dat de Cito-rekenprestaties van de geselecteerde kinderen er flink op vooruit gaan: van gemiddeld een lage V-score in groep 6, tot gemiddeld een ruime IV-score in groep 8. Ze lopen daarmee een deel (ruim 40%) van de achterstand op het landelijk gemiddelde in. Deze inhaalslag zou de leerlingen in sommige gevallen een hoger schooladvies kunnen opleveren. Rekende 70 tot 80% van de leerlingen in groep zes nog op een niveau dat zou leiden tot een lager advies dan VMBO-gt, na één jaar Bridge HDT was dat percentage gedaald tot 40%. Daarmee wordt een VMBO-gt opleiding voor een grotere groep leerlingen bereikbaar.

    Meer informatie over dit onderzoek: lees hier de Evaluatie van de eerste twee jaar en het UvA-nieuwsartikel 

    Lees hier over het HDT-project in Haarlem

  • RCT Amsterdam | Primair Onderwijs | 2019-heden

    Vanaf september 2019 doet SEPP, door middel van een RCT, onderzoek naar het HDT-project van The Bridge Learning Interventions in het primair onderwijs in Amsterdam Zuidoost. De deelnemende scholen zijn geselecteerd op basis van het aantal doelgroepleerlingen. Deze groep 7 leerlingen haalden een III, IV of V-score op de Cito rekenen/wiskunde in het midden van groep 6. In de eerste twee jaar kregen jaarlijks maximaal 60 leerlingen van vijf basisscholen 5 dagen per week Bridge HDT. Vanaf september 2021 krijgen maximaal 96 leerlingen van acht basisscholen 3 dagen per week Bridge HDT.

    De resultaten van het eerste jaar waren erg goed. Na een half jaar was er significant effect met een populatiestandaarddeviatie van +0.30. De lockdown en de sluiting van de scholen in de tweede helft van het eerste loopjaar hebben ervoor gezorgd dat de effecten richting het eind van het jaar stabiliseren en niet verder doorontwikkelen. Wanneer Bridge HDT het hele jaar zonder onderbrekingen had kunnen doorgaan zouden, op basis van de bevindingen en veronderstellingen gebaseerd op literatuur, effecten van rond de +0.40 populatiestandaarddeviaties te verwachten zijn. Een dergelijk effect betekent dat ongeveer 40% van de leerlingen een half niveau hoger scoort op de rekentoetsen en 40% een volledig niveau hoger. Deze effecten zouden logischerwijs kunnen leiden tot een hoger schooladvies voor de middelbare school. Met deze effecten kan een belangrijk deel van de achterstanden in de rekenprestaties tussen leerlingen in Amsterdam Zuidoost en de rest van Amsterdam worden weggewerkt.

    Meer informatie over dit onderzoek: Evaluatie loopjaar 2019-2020Powerpoint van de eerste resultaten (met toelichting), Evaluatie loopjaar 2020-2021 en presentatie van de resultaten 2020-2021

     

    Lees hier meer over het HDT-projeict in Amsterdam Zuidoost

  • RCT Amsterdam | Voortgezet Onderwijs | 2020-heden

    Mede door de eerdere, goede resultaten op het Mundus College, is The Bridge learning Interventions sinds februari 2020 gestart met een tweede project op het Mundus College. In totaal ontvangen ongeveer 60 leerlingen uit de eerste klas van het vmbo- en praktijkonderwijs Bridge HDT. De opzet is bij dit project anders dan in het eerste VO onderzoek: in plaats van vijf dagen HDT krijgen kinderen nu 2,5 dag HDT aangeboden.

    Op het Mundus College wordt onderzoek gedaan door middel van een RCT.

    Klik hier voor meer informatie over dit project in Amsterdam Nieuw-West

Financiering

De HDT-onderzoeken die hebben plaatsgevonden op de voortgezet en primair onderwijsscholen in Haarlem en Amsterdam hebben verschillende financiers:

  • Voortgezet Onderwijs 1 Amsterdam | Het eerste HDT-onderzoek in Amsterdam is mogelijk gemaakt door de financiële steun van IMC Charitable Foundation en het Amsterdams Universiteitsfonds. 
  • Primair Onderwijs Haarlem | In Haarlem wordt het project gefinancierd door de Gemeente Haarlem en de deelnemende schoolbesturen die allemaal vallen onder het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Zuid-Kennemerland. Daarnaast zijn er bijdragen van het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (gerealiseerd mede dankzij stichting Salomo), Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek en NordForsk.
  • Primair Onderwijs Amsterdam | Het onderzoek naar de effecten– en de uitvoering van het HDT-project dat plaatsvindt op vijf Amsterdamse basisscholen  wordt gefinancierd door de Gemeente Amsterdam.
  • Voortgezet Onderwijs 2 Amsterdam | Het nieuwe HDT-project op het VO in Amsterdam kan plaatsvinden dankzij de steun van de Gemeente Amsterdam en de subsidie ‘Kansenaanpak VO’.
  • Over High Dosage Tutoring

    Wat is High Dosage tutoring?

    High Dosage Tutoring is een onderwijsinterventie die er voor moet zorgen dat kinderen met serieuze leerachterstanden – bijvoorbeeld Citoscores IV en V op de basisschool of een score onder het minimale basisniveau 1F in het voortgezet onderwijs – beter uit de verf komen op school. Bij de interventie krijgen leerlingen 5 dagen per week één lesuur extra rekenles, onder schooltijd (er wordt nu ook geëxperimenteerd met 2,5 dag per week). Er wordt gewerkt in een 2-op-1 setting: twee leerling en één vaste, professionele tutor. Deze tutor helpt hen een jaar lang om beter te worden in rekenen. Daarnaast heeft de tutor wekelijks contact met de ouders van de leerlingen en is er tijdens de interventie veel aandacht voor sociaal-emotionele ontwikkeling. Door de band die de tutor met de leerling (en zijn ouders) opbouwt, ziet hij niet alleen sneller waar de leerproblemen zitten, maar kan hij ze ook helpen bij het vinden van de juiste werkhouding.

    Waarom alleen rekenen?

    HDT richt zich op rekenen omdat je daar sneller dan met taal succeservaringen kunt opdoen. Zo’n succeservaring draagt bij aan een ‘growth mindset’ bij de leerlingen. Waar het op neer komt is dat je als kind ervaart dat je met de juiste ondersteuning en oefening altijd verder kunt komen, in dit geval met rekenen. Deze positieve ervaring – ‘hé ik kan meer dan ik dacht!’ – en de warme band die kinderen opbouwen met de tutor zorgen voor een beter welbevinden en meer zelfvertrouwen. Onderzoek moet nog uitwijzen of deze ‘growth mindset’  zich ook vertaald naar de andere vakken maar de eerste resultaten wijzen wel in die richting. 

    Wie heeft HDT ontwikkeld?

    HDT werd in Amerika ontwikkeld door Saga-education (www.sagaeducation.org) en uitgebreid onderzocht door de University of Chicago Urban Labs. De uitkomsten van deze onderzoeken  (https://www.sagaeducation.org/data ) lieten zien dat HDT een significant verschil kon maken voor kinderen met leerachterstanden. Voor Bowen Paulle – universitair docent aan de UvA -  was dit een aanleiding om het programma naar Nederland te halen en te kijken of ook hier deze successen behaald zouden kunnen worden.

    Waar werken ze met HDT?

    In 2015 werd HDT het voor het eerst in Nederland geïmplementeerd, op vier basisscholen in een grote stad in de randstad. ‘The Bridge Learning Interventions’ (www.tbli.nl), ging in 2017 met HDT aan de slag op een VO-school in Amsterdam en is inmiddels actief op 12 PO- en VO-scholen in Haarlem en Amsterdam. Samen met onderzoekers van de UvA ontwikkelde The Bridge een HDT-versie die meer is toegesneden op de Nederlandse situatie, genaamd ‘Bridge HDT’. De nauwe samenwerking tussen The Bridge Learning Interventions en de UvA is nog steeds gaande – samen met de partners ( school, tutoren, financiers)  worden HDT-projecten nauwgezet gemonitord, geëvalueerd en waar nodig aangepast.

  • Over SEPP

    Waarom SEPP?

    De haarscheuren in het Nederlandse onderwijs zijn zich in de afgelopen jaren steeds duidelijker gaan aftekenen. Een deel van de leerlingen presteert minder goed op de kernvakken dan voorheen, de laaggeletterdheid neemt toe en er bestaan grote verschillen in prestaties tussen scholen. ‘Als er niets aan deze haarscheuren wordt gedaan, verdiepen deze zich’, concludeerde de Onderwijsinspectie in 2019 (De Staat van het onderwijs 2019).

    De Coronacrisis die kinderen van maart tot juni 2020 verplichtte om thuis onderwijs te volgen heeft deze haarscheuren eerder vergroot dan verkleind blijkt uit onderzoek van de inspectie (Advies vooruitzien voor jonge generaties – juni 2020). Samen met de toegenomen uitval van leraren maakt dat de kansenongelijkheid in het onderwijs tot een nog urgenter probleem.

    Veel leraren, schoolleiders en bestuurders zien dit gelukkig ook en willen hier graag iets aan doen. Er wordt dan ook veel geëxperimenteerd  met nieuwe onderwijsstrategieën – bijvoorbeeld door het bieden van ‘maatwerktrajecten’. Maar of deze nieuwe strategieën werken blijft vaak onduidelijk: ze worden zelden geëvalueerd (Staat van het onderwijs 2019). Hierdoor zijn veel onderwijsvernieuwingen ‘vaak weinig duurzaam en is het onduidelijk of ze beter onderwijs leveren voor toekomstige generaties leerlingen en studenten’, aldus de Onderwijsinspectie.

    SEPP- Scalable Education Programs Partnership- is opgericht om dit ‘gat’ tussen wetenschap en praktijk te dichten. Het door de Universiteit van Amsterdam geïnitieerde platform streeft ernaar een ‘gereedschapskist’ samen te stellen van bewezen effectieve, schaalbare onderwijsinterventies voor kansarme leerlingen (en hun verzorgers). In de praktijk komt dat er op neer dat zij de expertise van academische onderzoekers en onderwijsvernieuwers bij elkaar brengt, onderzoek doet naar veelbelovende onderwijsinterventies en de resultaten van dit onderzoek onder de aandacht van het publiek brengt.

    Welke methode hanteert SEPP bij het doen van onderzoek naar onderwijsinterventies die de kansenongelijkheid in het onderwijs proberen te verkleinen?

    SEPP hanteert het zogenaamde ‘mixed method onderzoeksdesign’. Dat betekent dat er zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek wordt gedaan. Het voordeel van zo’n gemengde aanpak is dat je niet alleen inzicht krijgt in de kwantificeerbare uitkomsten van de interventie (schoolresultaten) maar ook in de minder goed te kwantificeren aspecten van de interventie (de relatie tussen leerling en tutor, bestuur en tutor, ouders en leerlingen etcetera).

    Het kwantitatieve onderzoeken zijn waar mogelijk gebaseerd op een Randomized Controlled Trial (RCT). Dat wil zeggen dat de deelnemers aan het onderzoek op aselecte wijze wordt verdeeld in een interventiegroep en een controlegroep. RCT's worden beschouwd als de beste onderzoeksmethode om een hypothese te testen.

Meer informatie en vragen

Heeft u vragen over het lopende onderzoek? Wilt u samenwerken met SEPP? Of heeft u een algemene vraag over SEPP? Stuur een mail naar dr. Jurgen Tijms.