6 juni 2025
Wetenschap hoort grenzeloos te zijn en onderwijs voor iedereen. Wij zien met afschuw hoe het leven en de toekomst van studenten en collega’s die onderwijs, wetenschap en zorg mogelijk maken vernietigd is, en hoe scholen, universiteiten en ziekenhuizen verwoest worden. Dit is onderdeel van het aanhoudend geweld in de bezette Palestijnse gebieden.
Als academische bestuurders maken wij ons grote zorgen over de aanhoudende schendingen van het internationaal recht, en met name over het disproportionele geweld dat de burgerbevolking in Gaza treft. Ook houdt de onzekerheid over het lot van de Israëlische gegijzelden aan. De escalatie sinds de massamoord op 7 oktober 2023 heeft geleid tot onaanvaardbaar menselijk leed. De humanitaire situatie die door de staat Israël in de bezette Palestijnse gebieden is gecreëerd is inmiddels ronduit catastrofaal te noemen.
Hoewel deze situatie ons als mens zeer raakt, vinden wij dat wij in onze rol als bestuurders van onze universiteiten uiterst terughoudend dienen te zijn met politieke stellingname, om op die manier de academische vrijheid van onze wetenschappers te waarborgen.
Toch menen we dat we ons nu moeten uitspreken. Nu wetenschappelijke analyses over het optreden van Israël in Gaza convergeren en de situatie duiden als genocidaal geweld, roepen wij de politiek met klem op tot gepaste actie. Wij waarderen het door de Nederlandse regering geïnitieerde voorstel aan de EU om naleving van het associatieverdrag met Israël te onderzoeken, ook omdat dit een grote rol speelt in de verbondenheid van de Europese kennisinfrastructuur met die van Israël. Gezien de grote urgentie van de situatie ter plaatse menen wij echter dat verdergaande maatregelen noodzakelijk zijn.
De academische gemeenschap is geworteld in de internationale rechtsorde, afhankelijk ván en steunpilaar vóór mensenrechten, zonder welke academische vrijheid en wetenschappelijke integriteit weerloos zijn.
Wij vinden dat Israël met inzet van politieke en diplomatieke middelen moet worden bewogen het geweld onmiddellijk te staken, ruimhartig hulp toe te laten en de mensenrechten in de bezette Palestijnse gebieden te respecteren, net zoals Hamas moet worden bewogen om de levens van burgers te respecteren en gegijzelden terug te laten keren.
Wij roepen u, de Nederlandse regering, en via u ook de Europese instellingen en internationale gemeenschap, met klem op u actief in te zetten voor de naleving van het internationaal humanitair recht door alle partijen in het conflict en u uit te spreken tegen het gebruik van disproportioneel geweld en het opzettelijk hinderen van humanitaire hulpverlening. Wij verzoeken de regering dringend om samen te werken met internationale gerechtshoven om de aansprakelijkheid voor mogelijke oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen te onderzoeken en te waarborgen, en de rechten van alle bevolkingsgroepen in de regio te beschermen, ongeacht afkomst, religie of nationaliteit.
Met vriendelijke groet,
Roel Beetsma, decaan Faculteit Economie en Bedrijfskunde
Christa Boer, decaan Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen
Mireille van Eechoud, decaan Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Marieke de Goede, decaan Faculteit der Geesteswetenschappen
Jan Lintsen, vice-voorzitter College van Bestuur
Yvo Roos, decaan Faculteit der Geneeskunde (Amsterdam UMC)
Fedde Scheele, decaan Faculteit der Tandheelkunde (ACTA)
Peter van Tienderen, decaan Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica
Peter-Paul Verbeek, rector en waarnemend voorzitter College van Bestuur