Het groeiende aantal klimaatrampen verandert hoe economieën functioneren. Rampen als overstromingen en bosbranden komen vaker en verspreider voor, en plotselinge en onomkeerbare veranderingen in het klimaatsysteem zijn een reële mogelijkheid geworden. ‘Of we willen of niet, samenlevingen zullen de economische gevolgen van klimaatverandering onder ogen moeten zien. En hoe later we handelen, hoe duurder het wordt,’ stelt Titton.

Klimaatwetenschap en economische analyse

Vaak bestuderen economen de gevolgen van rampen nadat ze hebben plaatsgevonden. Titton keek echter naar hoe economieën zich gedragen in afwachting van klimaatverandering. ‘Ik wilde begrijpen hoe samenlevingen zich voorbereiden, of juist niet, op risico’s waarvan ze weten dat ze eraan komen.’

Daarom ontwikkelde Titton wiskundige modellen die klimaat- en economische voorspellingen samenbrengen. ‘Bedrijven en beleidsmakers vertrouwen nog altijd op economische modellen die zijn ontworpen voor een stabielere wereld. Maar die instrumenten zijn steeds minder geschikt om beslissingen in de huidige klimaatrealiteit te ondersteunen,’ zegt hij. ‘Ik heb geprobeerd een realistischer model te maken en ontwikkelde daarvoor nieuwe technische methoden.’

Economische gevolgen van klimaatrampen

Met zijn modellen trok Titton conclusies over economische gevolgen van klimaatrampen op drie niveaus:

• Bedrijven en hun toeleveringsketens: wanneer klimaatrampen zoals orkanen of droogtes tegelijk op meerdere plaatsen toeslaan, kunnen ze veel leveranciers tegelijk raken en zo grote economische verliezen veroorzaken. Titton laat zien dat bedrijven hun toeleveringsketens vaak onvoldoende spreiden, wat ze kwetsbaar maakt en tot grote welvaartsverliezen leidt.

‘Je zou verwachten dat bedrijven zich beschermen door hun risico’s te spreiden, maar wanneer veel leveranciers met dezelfde klimaatdreigingen worden geconfronteerd, valt die logica uiteen,’ zegt Titton.

• Klimaatomslagpunten: Plotselinge veranderingen in het klimaat, zoals het snel smelten van bevroren grond (permafrost) waarbij veel methaan vrijkomt, kunnen de opwarming van de aarde flink versnellen. Titton berekent dat zulke omslagpunten de wereldeconomie tot €2,4 biljoen per jaar kunnen kosten.

‘Voorzichtig handelen en vandaag de kosten dragen van emissiereductie is goedkoper dan het gokspel spelen van een klimaatomslagpunt.’

• Internationaal beleid: Rijkere landen die zelf minder last hebben van klimaatrampen, kunnen kosten voor het terugdringen van uitstoot doorschuiven naar armere landen. Daardoor krijgen die landen minder kans om hun economie verder te laten groeien.

Deze bevindingen tonen volgens Titton dat een opwarmend klimaat, dat juist om samenwerking en robuuste systemen vraagt, in de praktijk economische actoren verdeelt en economieën kwetsbaarder maakt.

Voorzichtigheid is goedkoper dan gokken

‘Het bewijs is duidelijk: bij twijfel moeten we voor voorzichtigheid kiezen, want zelfs kleine fouten in de aanpak van klimaatverandering kunnen ons veel geld kosten,’ zegt Titton.

Tittons modellen kunnen beleidsmakers en overheden helpen de kosten van nietsdoen af te wegen tegen de voordelen van tijdige klimaatmaatregelen. ‘Als Nederland of de EU willen weten hoeveel er in groene energie moet worden geïnvesteerd, kunnen deze modellen helpen om de risico’s van uitstel inzichtelijk te maken,’ aldus Titton.

Proefschriftgegevens

Andrea Titton, 2025, Economic Consequences of Environmental Catastrophes. Promotoren zijn prof. dr. C.G.H. Diks en dr. ir. F.O.O. Wagener.

Tijd en locatie

Donderdag 2 oktober 2025, 16.00–17.30 uur, Agnietenkapel, Amsterdam.