Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Rob Schuurink is met ingang van 1 november 2021 benoemd tot hoogleraar Plant specialized metabolism and defence binnen het onderzoeksgebied Plantenfysiologie aan de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de Universiteit van Amsterdam (UvA).
Rob Schuurink. Foto: UvA / Kirsten van Santen

Schuurink is expert op het gebied van secundair metabolisme van planten en interacties tussen planten en plaagorganismen. Planten excelleren als scheikundigen: ze zijn in staat zeer complexe moleculen (metabolieten) aan te maken die niet met het primaire groeiproces te maken hebben, maar meestal dienen als afweer tegen herbivoren.  Veel van deze speciale metabolieten zijn nuttig gebleken voor de mens, zoals bijvoorbeeld taxol en artemisinine.  Deze laatste stof wordt gemaakt in de klierharen van de plant, net zoals bijvoorbeeld de geurstoffen van pepermunt en tijm en de cannabinoïden in cannabis planten.

Een belangrijk overkoepelend doel van Schuurink is het identificeren van de moleculen, eiwitten en genen die een bijdrage leveren aan verdediging van de planten tegen plaagorganismen en hoe de aanmaak van deze moleculen gereguleerd wordt. Zijn onderzoek richt zich daarnaast op insecten, door te bestuderen hoe deze de plantenverdediging beïnvloeden. Een van zijn onderzoekslijnen draait bijvoorbeeld om verdedigingsmechanismen van planten tegen trips en witte vliegen. Binnen die lijn heeft Schuurink onlangs, samen met Plantenfysiologie en Moleculaire Fytopathologie collega’s, een nieuwe grant vanuit de Topconsortia (TKI) gelden gekregen om onderzoek te doen aan de interacties tussen planten, trips en een virus waarmee trips planten kan besmetten. Het gaat hierbij om een berucht virus dat grote schade kan aanrichten aan bijvoorbeeld tomatenplanten. Een overzicht van dergelijke biotische interacties is te vinden in een special issue van Current Opinion in Biotechnology (2021) waarvan hij co-editor was.

Verdediging via klierhaartjes

Een andere belangrijke lijn waar Schuurink aan werkt draait om de klierharen op de stengels en bladen van tomatenplanten - zogenoemde trichomen - die een belangrijk verdedigingsmechanisme vormen. Trichomen beschermen niet alleen fysiek tegen vraat; zij scheiden ook anti-vraat stoffen uit. In 2018 gaf Schuurink leiding aan een team dat aantoonde dat een eiwit genaamd MYC1 essentieel is voor de vorming van sommige klierhaartjes. Schuurink werkt hieraan samen met collega’s uit de groep Plantenfysiologie.

Niet al zijn werk draait om plaagorganismen: in een andere onderzoekslijn toonde Schuurink aan dat de bloemen van petunia’s niet passief maar actief vluchtige stoffen afgeven aan de lucht om bestuivers zoals motten aan te trekken. Dit leverde hem in 2017 een publicatie in Science op.

Minor Molecular Life Sciences

Schuurink doceert meerdere vakken binnen de bachelor Biologie en coördineert de cursus Biotic Interactions in de mastertrack Green Life Sciences. Ook is hij coördinator van de Tesla minor geworden en werkt hij aan het oprichten van de BSc major Molecular Life Sciences. De daaraan gekoppelde minor gaat volgend jaar van start, en het is de bedoeling dat dit daarna een major wordt.

Behalve studenten brengt hij ook graag het brede publiek meer kennis bij over plantenfysiologie. Dit doet hij bijvoorbeeld door middel van persberichten, via lezingen in de Hortus Amsterdam en in het verleden door middelbare scholieren enthousiast te maken voor moleculaire biologie o.a. via de ITS Academy.

Loopbaan

Schuurink promoveerde in 1993 aan de Universiteit Leiden. Daarna werkte hij achtereenvolgens voor de UC Berkeley in Californië, het Max Planck Institute for Plant Breeding in Keulen en de Heriot-Watt University in Edinburg. In 2001 werd hij aangesteld als Assistant Professor aan het Swammerdam Institute for Life Sciences van de Universiteit van Amsterdam, vanuit waar hij verder is opgeklommen tot Associate Professor en nu Full professor.

Om zijn onderzoeksprojecten te bekostigen haalt Schuurink regelmatig belangrijke grants binnen. Naast de al genoemde recente ontvangen TKI-U subsidie voor plant-trips-virus interacties waren dat in de afgelopen jaren onder meer een TKI-U grant voor onderzoek aan de productie van vluchtige stoffen door trichomen en een TTW-NWO subsidie voor onderzoek aan verdedigingsmechanismen van planten tegen witte vliegen. Hiernaast is Schuurink op dit moment betrokken bij twee grote EU Horizon-2020 projecten.