Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Dat geldt zeker als het gaat om het vertrouwen dat mensen hebben in digitale technologieën. In de smartphone-documentaire Trust in the Blockchain Society praten deskundigen van onder andere de Faculteit der Rechtsgeleerdheid over prangende kwesties rondom technologie, vertrouwen en wantrouwen. 

Wantrouwen

Balázs Bodó is hoofdonderzoeker in het Blockchain and Society Policy Research Lab van het Instituut voor Informatierecht (IViR). In de docu gaat hij in gesprek met een aantal internationale, maar ook Amsterdamse experts, onder wie voormalig financieel makelaar en journalist Brett Scott, internetpionier Marleen Stikker, cryptograaf Jaromil en crypto-econoom Shermin Voshmgir.

‘Met de ontwikkeling van verregaande digitale technologieën groeit ook het wantrouwen’, zegt Bodó. ‘Hoe onderscheid je echt nieuws van nepnieuws? Kunnen we de digitale traceringsapps en immunisatiepaspoorten vertrouwen? Hoe wekken we vertrouwen in COVID-vaccins? Vertrouwen lijkt in een crisis te verkeren.’ Volgens Bodó zijn er in ieder geval goede redenen om niet alles te vertrouwen. ‘Diensten en bedrijven zijn vaak ondoorzichtige, zwaar geautomatiseerde en weinig gereguleerde buitenlandse particuliere entiteiten met hun eigen economische, politieke, sociale en culturele agenda's.’

Maar sommige digitale technologieën kunnen ons ook juist helpen om de vertrouwenscrisis aan te pakken. ‘Reputatiesystemen kunnen ons bijvoorbeeld helpen de betrouwbaarheid te beoordelen van onbekenden die we ontmoeten op e-commerce- of uitwisselingsplatforms. Blockchain-systemen minimaliseren de behoefte aan vertrouwen door de voorwaarden van interacties strikt af te dwingen via cryptografie en slimme contracten.’ 

Blockchain and Society Policy Research Lab

Het Blockchain and Society Policy Research Lab van het IViR is een door de Europese Onderzoeksraad gefinancierd onderzoeksproject dat zich richt op de sociale en beleidsvragen rond geautomatiseerde, vaak zogenoemde ‘vertrouwensloze’ technische infrastructuren, zoals slimme contracten, gedistribueerde grootboeken, gegevensintermediairs of zelf-soevereine identiteitsoplossingen. Ze zijn bedoeld om sociale en economische samenwerking tussen onbekenden te vergemakkelijken, maar wekken ook wantrouwen op.

Over de documentaire

De documentaire Trust in the Blockchain Society is geproduceerd door het onafhankelijke architectuur- en designmagazine Volume/Archis en de nieuwe media-productiestudio Submarine Channel. Via een QR-code kom je bij de documentaire, die meteen opvalt door zijn strakke vormgeving en interactieve features. Er zijn 8 afleveringen in de maak, de eerste 3 staan nu online.