De Lorentz Afstudeerprijs voor Theoretische Natuurkunde is een van de de Jong Talent Prijzen die de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen elk jaar toekent aan studenten in de technische en exacte vakken. Mertens deed haar onderzoek in de Condensed Matter Theory-groep, onder begeleiding van Jasper van Wezel.

Van fiction naar science

De quantummechanica wordt vaak gezien als een nogal mysterieus vakgebied – iets wat mogelijk verklaart waarom sciencefictionschrijvers het onderwerp zo graag in hun verhalen gebruiken. Een van de belangrijkste redenen voor het mysterie dat de theorie omhult is dat de quantummechanica de allerkleinste deeltjes beschrijft die we kennen, ver verwijderd van de wereld van onze alledaagse waarneming. Dat vormt met name een probleem wanneer we de uitkomsten van metingen – die in onze grootschalige laboratoria plaatsvinden – proberen te verbinden met de grootheden die op de quantumschaal een rol spelen.

In haar scriptie Spontaneous Unitary Violations and Effective Non-linearity in Relation to Quantum State Reduction onderzoekt Mertens dit zogeheten ‘meetprobleem’. Ze stelt een nieuw model voor dat de waarschijnlijkheden die bij quantum-metingen een rol spelen afleidt, in plaats van die waarschijnlijkheden vanaf het begin al aan te nemen. Op die manier slaagt ze erin om de natuurkunde op de allerkleinste schaal te relateren aan wat we daadwerkelijk kunnen waarnemen.

Anderen inspireren

Mertens, die haar carrière in de natuurkunde voortzet als promovendus aan de Universiteit van Amsterdam en het Leibniz Institute for Solid State and Materials Research in Dresden, is trots op de toekenning van de Jong Talent Prijs. Ze laat weten dat haar keuze voor een interessante maar riskante onderzoeksvraag heeft bijgedragen aan het winnen van de prijs, en hoopt ook andere mensen, in het bijzonder andere vrouwen, te kunnen inspireren tot het nemen van soortgelijke risico’s en het volgen van hun passie in de wetenschap.

De online prijsuitreiking van de Jong Talent Prijzen vindt plaats op 30 november. De uitreiking kan worden gevolgd via een livestream op de website van de Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen.