Schildklierhormoon wordt gemaakt door de schildklier en speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling, groei en metabolisme van tal van organen. Van oudsher is de gedachte dat de schildklierhormoonstatus in het lichaam goed weergegeven wordt door het meten van de concentratie schildklierhormoon in het bloed. Het is de laatste jaren steeds duidelijker geworden dat het iets ingewikkelder is; de hoeveelheid schildklierhormoon in de weefsels wordt mede bepaald door de aanwezigheid van eiwitten die schildklierhormoon in de cel transporteren en enzymen die schildklierhormoon activeren dan wel inactiveren. Bepaalde omstandigheden zoals vasten of een infectie beïnvloeden de hoeveelheid van deze eiwitten en enzymen, en daardoor de hoeveelheid schildklierhormoon wat beschikbaar is voor de cel. Daarnaast is de receptor voor schildklierhormoon onontbeerlijk voor de werking van het hormoon. Mutaties in genen die betrokken zijn bij de functie van de schildklierhormoonreceptor, kunnen dan ook zorgen voor een verstoorde werking van schildklierhormoon.

In haar onderzoek richt Anita Boelen zich op het schildklierhormoonmetabolisme in de cel onder omstandigheden waarbij de hoeveelheid schildklierhormoon in de weefsels kan afwijken van de concentratie in het bloed. Kennis hiervan is belangrijk aangezien deze patiënten nu worden behandeld op basis van een afwijkende hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed. Dit kan volgens Boelen wellicht beter. Daarnaast richt zij zich op de cellen van het aangeboren immuunsysteem. Het goed functioneren van deze cellen tijdens een infectie is onder andere afhankelijk van de juiste hoeveelheid schildklierhormoon in de cel. De hoeveelheid infecties veroorzaakt door antibioticaresistente bacteriën neemt enorm toe. Dit vraagt om alternatieve en nieuwe behandelmethodes. Mogelijk kan schildklierhormoon hierbij een rol spelen, aldus Boelen.

Prof. dr. A. Boelen, hoogleraar Schildklierhormoon metabolisme, moleculaire en diagnostische aspecten: Schildklierhormoon: van klein naar groot.

Deze oratie is hier live te volgen.