Het doel van deze leerstoel was de verbetering van de effectiviteit van cognitieve gedragstherapie (CGT) tegen angst (met name selectief mutisme), dwang, tics en misofonie bij kinderen en jongeren, door patiëntgebonden onderzoek en vernieuwing en implementatie van cognitief gedragstherapeutische technieken. Utens: "Met zeer gedreven teams hebben we innovatieve cognitief gedragstherapeutische behandelingen gerealiseerd, specifiek afgestemd op kinderen en jongeren met selectief mutisme, dwang, tics respectievelijk misofonie.” In haar afscheidscollege gaat de hoogleraar in op (promotie)onderzoeken die de effectiviteit van deze behandelingen lieten zien.

Ten eerste de behandeling voor kinderen met selectief mutisme (kinderen die te bang zijn om te praten). Deze behandeling, die plaatsvindt op school (!) wordt nu verder geoptimaliseerd met een Virtual Reality Exposure tool¹. Met deze toegevoegde tool kunnen kinderen meer en makkelijker thuis oefenen met praten.

Vervolgens gaat Utens in op de ontwikkeling van korte intensieve groepsbehandelingen voor dwang² en tics³, waarbij in één week tijd goede behandeluitkomsten behaald werden. Verder loopt er voor dwang een onderzoek naar het verminderen van dwang bij kinderen door behandeling via hun ouders (SPACE⁴). Voor kinderen met misofonie⁵ (extreme woede, aversie of walging bij het horen van bepaalde geluiden, zoals eet-, adem- of kuch geluiden) is er een innovatieve groepsbehandeling ontwikkeld, hiervan worden de resultaten nog geanalyseerd.

Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk kinderen zo snel mogelijk de juiste hulp krijgen, zijn er innovatieve, gevalideerde, trainingen en gratis verkrijgbare screeningsvragenlijsten gerealiseerd die ingezet kunnen worden bij de diagnostiek van selectief mutisme en misofonie. “Cognitieve gedragstherapie,” stelt Utens, “is de eerste keuze van behandeling van angst, dwang, tics en misofonie bij kinderen en jongeren.”

Links:

1. https://www.levvel.nl/VR-tool-voor-kinderen-die-te-bang-zijn-om-te-praten
2. https://www.levvel.nl/nieuws/internationaal-onderzoek-naar-kortdurende-groepsbehandeling-dwangstoornis
3. https://www.levvel-up.nl/publicaties/kort-maar-krachtig-tackle-your-tics-in-4-dagen-een-nieuwe-intensieve-behandeling
4. https://www.levvel-up.nl/nieuws/space-onderzoek-ondersteunend-ouderschap-bij-kinderen-met-angst-of-dwang
5. https://www.levvel-up.nl/publicaties/pap-stop-met-smakken

Prof. dr. E.M.W.J. Utens, bijzonder hoogleraar Cognitieve Gedragstherapie bij kinderen en adolescenten: Leven tussen angst en hoop.

Dit afscheidscollege is hier live te volgen.