Hierbij speelt vooral de goed georganiseerde duale opleidingsstructuur een belangrijke rol op alle niveaus. Van lager en middelbaar beroepsonderwijs tot aan het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs kiest een groot deel van de leerlingen voor een carrière waarbij leren-op-de-werkvloer wordt gecombineerd met theoretische scholing. Ondanks een gemiddelde productiviteitsafname van een half procentpunt per jaar kennen vooral Duitse R&D-bedrijven, die in toenemende mate ook investeren in de training van jonge mensen, een groei van 2.5 procent punt per jaar over dezelfde periode.

Stimuleren welvaart
Pfann bespreekt op macroniveau de ontwikkelingen van het bruto nationaal product en de invoer en uitvoer van beide landen. Daarna belicht hij de ontwikkelingen in arbeidsproductiviteit, de zorgwekkende krimp van nieuwe productieve ideeën, en de onderliggende oorzaken en mogelijke oplossingen. Pfann vergelijkt scholing, allocatie van arbeid, en investeringen in onderzoek en ontwikkeling in beide landen. Door vervolgens de positieve kanten van de verschillen uit te vergroten komt hij tot nieuwe inzichten hoe Nederland en Duitsland van elkaar kunnen leren om de nationale productiviteit en daarmee de welvaart te stimuleren.

Deze oratie is hier live te volgen.