Hoe is de Studentenstemwijzer tot stand gekomen? 

Abel van Toorn, voormalig student PPLE: ‘Carli Kooijman kwam met het idee om een interviewreeks te starten voor studenten, gemaakt door studenten. Ze begon hiermee in september, en wij haakten aan in oktober. Het idee ontstond omdat we zagen dat er veel informatie beschikbaar was over de verschillende partijen, maar dat die informatie niet specifiek bedoeld was voor een jongere doelgroep. Onze generatie is de afgelopen jaren structureel benadeeld in sommige politieke beslissingen; kijk maar naar de coronacrisis, klimaatcrisis, het onderwijs. In sommige situaties krijgen jongeren de schuld of staan ze als laatste in de rij. We wilden graag ontdekken wat de partijen voor onze doelgroep doen in de politiek, of wat ze van plan zijn in de toekomst.

Voor de interviewreeks, die zich heeft vertaald naar video’s en podcasts, hebben we de partijleiders van alle partijen benaderd. Dat betekende honderden telefoontjes plegen, veel contacten leggen en met een goed format komen. Sarah Bronkhorst en Carli hebben Wopke Hoekstra zelfs buiten in de sneeuw opgewacht toen hij opnames had bij M. Veel lijsttrekkers hebben er uiteindelijk gehoor aan gegeven, en we zijn er nog niet. We willen dus vooral partijen oproepen, zoals GroenLinks, VVD en CDA, om toch nog mee te doen. Daarnaast mochten we gebruik maken van Pakhuis de Zwijger in Zuid-Oost als interviewlocatie, en zijn we onder andere de samenwerking met Room for Discussion en SEFA aangegaan.’

Wat hebben studenten aan deze informatie? 

‘In de interviews komen telkens dezelfde thema’s naar voren, die relevant en belangrijk zijn voor jongeren tijdens de aankomende verkiezingen: bijvoorbeeld het leenstelsel en compensatie, onderwijs in coronatijd, de woningmarkt en het klimaat. We zijn best wel kritisch en laten telkens twee studenten de partijleider het vuur aan de schenen leggen. Dat zie je niet zo vaak. En je leert de partijleider zelf ook een beetje kennen. 

Uiteindelijk kun je de verschillende partijen zo goed met elkaar vergelijken. We hebben niet alleen de huidige partijen in de kamer benaderd, maar ook nieuwe partijen, zoals Volt, JA21 en Bij1. En we hopen natuurlijk dat er uiteindelijk zo veel mogelijk partijen mee doen zodat je een compleet overzicht hebt.’

Hoe hebben jullie je op de interviews voorbereid? 

‘We hebben met heel veel mensen gesproken voordat we het format bedachten. Zo gingen we uitgebreid met studenten en jongeren in gesprek om een goed beeld te krijgen van de thema’s die zij belangrijk vinden. Verder kregen we advies van Jort Kelder, Sander Schimmelpenninck, een programmamaker van De Vooravond, Stephan Koole (Chef politieke redactie bij RTL Nieuws), en UvA-docent en schrijver Thomas van Neerbos. Daarna kun je per persoon interviews kijken, het partijprogramma doorspitten, een boek over de partijleider lezen, en op basis daarvan een format uitwerken per interview. We vragen aan onze volgers wat ze willen weten. En uiteindelijk oefenen we ook elk interview en speel je zomaar even Thierry Baudet of Sigrid Kaag als voorbereiding. 

De tien interviewers hebben gelukkig ook al ervaring opgedaan bij Room for Discussion en hebben interviewtraining gehad. We hadden de kennis dus grotendeels in huis, maar het blijft spannend. Bij Room for Discussion zijn de gesprekken meer academisch, terwijl we hier politici meer proberen uit te dagen. Zo hebben studenten, niet alleen van universiteiten maar ook MBO/HBO, er tenminste wat aan.’

Hoe is deze ervaring tot nu toe geweest? 

‘Ik denk dat niemand van ons in het begin gedroomd had dat we zo ver zouden komen. Al met al is het ontzettend gaaf om lijsttrekkers te mogen interviewen. Voor mijzelf was het heel raar dat je gewoon met de metro naar Zuid-Oost gaat, aan tafel zit met een politiek leider, en dan bij thuiskomst gewoon je huisgenoten met een biertje op de bank aantreft en weer teruggegooid wordt in het normale studentenleven. 

Wat me opviel, was dat je eigenlijk heel goed kunt voorspellen wat de lijsttrekkers gaan zeggen op basis van alle informatie die we al hebben. Maar ik vond het ook verassend dat je zo partijen leert kennen waar je zelf nog niet aan gedacht had. Mijn stem gaat waarschijnlijk naar een andere partij dan in eerste instantie dacht. Het is ook leuk om te zien hoe verschillende partijleiders achter de schermen zijn: Gert-Jan Segers (CU) kwam gewoon met de trein, Esther Ouwehand (PvdD) was heel vrolijk en vol energie, Laurens Dassen (Volt) kwam twee uur te vroeg en was heel blij om weer even onder de mensen te zijn en het interview met Richard de Mos (Code Oranje) duurde maar twintig minuten. Hij grapte zelf: “Gooi er een kwartje in en je krijgt een gulden terug.”’

Meer weten over de Studentenstemwijzer? 

De interviews zijn te beluisteren en bekijken via Spotify en YouTube. Meer informatie is ook te lezen via deze link.