Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
De stad is een hitte-eiland, gemiddeld is het er ongeveer 4 tot 8 graden warmer dan in aangrenzende gebieden. Met een toename aan warme dagen in Nederland wordt het dus een hete zomer voor Amsterdammers. Mendel Giezen onderzoekt hoe natuur de stad leefbaar houdt. ‘30 graden wordt in het centrum al snel 34 graden, en die extra graden kunnen een groot verschil maken.’

Bomen lijken de beste vriend te zijn in de strijd tegen de hitte. ‘In het algemeen geldt: hoe hoger de plant, hoe beter. Ze geven schaduw en verdampen vocht’, zegt Giezen. Als universitair docent in duurzame stedelijke ontwikkeling en infrastructuur doet hij onder meer onderzoek naar klimaatbestendige steden en de integratie van nieuwe technologieën in stedelijke planning. ‘Groen verkoelt niet alleen, maar zuivert ook lucht en water en heeft een bewezen effect op de mentale gezondheid van bewoners.’

Grijs wint van groen

Een groene stad is dus een stad waar het prettiger wonen is, volgens Giezen. Toch lijkt betongrijs nog altijd aan terrein te winnen op groen. Volgens onderzoek dat Giezen initieerde verdwenen tussen 2003 en 2016 ruim vijfhonderd voetbalvelden aan groen binnen de Ring A10, mede door een groeiende woonbehoefte in een stad die volgens prognoses van de Gemeente Amsterdam in 2030 voor het eerst een miljoen inwoners zal hebben. ‘Het één hangt met het ander samen. De ambitie van het groenbeleid is zelden te rijmen met de ambitie van het woonbeleid. Als je wilt bouwen in de stad, dan zul je open plekken nodig hebben, en daar staat nu eenmaal vaak groen op.’

Omgewipte tegels

Er zijn manieren om aan de thermostaat te draaien volgens Giezen. ‘Bewoners zelf kunnen hun tuin groener inrichten, kiezen voor een groen dak of gemeenschappelijke groene investeringen in wijken doen. Maar met een paar omgewipte tegels gaan we het niet redden. We zouden onze gebieden veel meer vanuit een groene doelstelling moeten inrichten.’

Copyright: Mendel Giezen
Met een paar omgewipte tegels gaan we het niet redden. Mendel Giezen over hittebestrijding door middel van natuur.

Stenen pleinen

Dat zou kunnen door bedrijventerreinen te dwingen groene daken of zonnepanelen te plaatsen, of normen voor groen in een gebied te bepalen voordat er gebouwd wordt. ‘Ook zouden bestaande plekken opnieuw kunnen worden ingericht. Er zijn nog heel wat pleinen in Amsterdam die vol liggen met steen omdat de architect dat mooi vond. Ook zijn er veel gebieden vanuit oude planningsprincipes ingericht, zoals IJburg. In de jaren 90 was het beleid dat blauw (water) net zo goed was als groen, maar nu weten we dat dit niet helemaal zo is.’

Parijs

‘Er is dus meer nodig dan een extra boom hier en daar’, zegt Giezen. Beleid dat over meer dan groen alleen gaat, kan uitkomst bieden. Voorbeeld daarvan is ‘15-minutenstad’ Parijs, waar basisvoorzieningen voor bewoners op maximaal 15 minuten fietsen moeten liggen. ‘Het mobiliteitsbeleid richt zich ook op het stimuleren van fietsgebruik in plaats van autogebruik. Dat is niet alleen goed voor de gezondheid maar zorgt er ook voor dat er parkeerplaatsen en -terreinen vrijkomen die vervolgens weer beplant kunnen worden.’

Lange termijn

Om de temperatuur in de stad de komende jaren binnen de perken te houden is dus meer regie vanuit de gemeentes nodig. ‘Er is veel welwillendheid, maar het is nog niet genoeg. Voor de lange termijn zal de stad beslissingen moeten maken die groene gebieden waarborgen. Anders gaat de temperatuur in de stad niet omlaag.’

Neem contact op

Dr. M. (Mendel) Giezen

Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen

Programmagroep: Urban Planning