Hoeksema en Kroon zijn erg blij dat ze de volgende stap kunnen zetten in hun onderzoekstraject. Met hun onderzoeksgroepen focussen zij zich op de effecten van celsignalering in macrofagen (Hoeksema) en de vaatwand (Kroon). Hun onderzoek is van belang zijn voor de behandeling van afweerstoornissen en aderverkalking.

Strijd tegen afweerstoornissen

Marten Hoeksema (Medische Biochemie) gaat met de toekenning een onderzoeksgroep opzetten om te onderzoeken hoe macrofagen, ontstekingscellen die een belangrijke rol spelen in ons afweersysteem, reageren op verschillende signaleringsstoffen die ontstekingscellen instrueren. Als deze macrofagen niet of ongecontroleerd te werk gaan, spelen zij namelijk ook een belangrijke rol in een aantal afweerstoornissen, zoals reumatoïde artritis en astma. Hoewel huidige medicatie al gericht is op het weer in het gareel brengen van de macrofaag, zijn deze medicijnen onnauwkeurig. Zowel de goede als de slechte functies van de macrofaag worden geremd, met vervelende bijwerkingen voor de patiënt als gevolg. Hoeksema: ‘In de zoektocht naar betere medicijnen moeten we daarom in de cel kruipen om te begrijpen welke mechanismen ten grondslag liggen aan het ‘goede’ en het ‘slechte’, ongecontroleerde gedrag van de macrofaag. Mijn onderzoeksgroep gaat het gedrag van de macrofaag tot op DNA-niveau in kaart brengen om erachter te komen welke regulatoren dit gedrag kunnen beïnvloeden en op welke manier. Hierdoor kunnen toekomstige medicijnen het functioneren van de macrofaag veel nauwkeuriger bijsturen.’

Nieuwe strategieën tegen aderverkalking

Het onderzoek van Jeffrey Kroon (Experimentele Vasculaire Geneeskunde) gaat over de rol van ontsteking in aderverkalking. Zijn onderzoeksgroep gaat bestuderen hoe de stofwisseling van de endotheelcellen – cellen die de ‘binnenbekleding’ van onze bloedvaten vormen – aangedaan zijn in aderverkalking en wat voor invloed dit heeft op de stamcellen in het beenmerg en de macrofagen in de plaque. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat bij patiënten met aderverkalking het beenmerg (de productiefabriek van alle immuuncellen) ook geactiveerd raakt, waardoor de geproduceerde immuuncellen (monocyten) toenemen in aantal en sneller de neiging hebben om in de plaque terecht te komen. Het lijkt erop dat de stofwisseling van de bloedvatcellen/endotheelcellen in het beenmerg hier een belangrijke rol bij speelt. Daarom gaan de onderzoekers kijken of het bijsturen van de stofwisseling van endotheelcellen kan leiden tot een verminderde activatie van het beenmerg en ontsteking in de plaque. Kroon: ‘We hopen hiermee het mechanisme te ontrafelen waarmee we zowel het beenmerg als de plaque kunnen beïnvloeden om progressie bij aderverkalking te verminderen.’

Over de European Research Council

De European Research Council (ERC), in 2007 door de Europese Unie opgericht, is de belangrijkste Europese financieringsorganisatie voor excellent grensverleggend onderzoek. De ERC financiert creatieve onderzoekers van elke nationaliteit en leeftijd voor projecten in heel Europa.