Hierdoor kan bijvoorbeeld worden vastgesteld of het slachtoffer zich in een zittende of staande positie bevond, informatie die cruciaal kan zijn om het verschil te maken tussen zelfverdediging of een aanval. De methode is het belangrijkste resultaat van het promotieonderzoek van natuurkundige Nick Laan. Hij deed onderzoek naar de dynamiek van impact en spreiding van bloeddruppels. De promotieplechtigheid vindt plaats op woensdag 25 november aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). 

Bloedspoorpatroonanalyse is een forensische methode die gebruikt wordt om, onder andere, te bepalen waar een bloederig delict heeft plaatsgevonden en wat er is gebeurd. Zo doen forensisch onderzoekers een dergelijke analyse om te bepalen waar het slachtoffer was toen een specifiek bloedspoorpatroon werd gecreëerd. Ze gebruiken hiertoe een zogenoemde rechte-lijnbenadering. Echter, daarbij verwaarlozen zij het effect van zwaartekracht en luchtweerstand, waardoor de oorsprong van het bloed altijd te hoog wordt geschat. De mate waarin ze de hoogte overschatten, hangt af van de afstand tussen oorsprong en bloedspoorpatroon. Vanaf een afstand van één meter is het meestal niet mogelijk om bijvoorbeeld te achterhalen wat de exacte positie en houding was van zowel slachtoffer als dader.

Hamer in plasje bloed

Laan onderzocht of het mogelijk is om - vanuit een opgedroogde bloedvlek - de impactsnelheid van de bloeddruppel te bepalen, om vervolgens de gekromde baan te berekenen waar die vandaan kwam. Hij maakte echte bloedspoorpatronen bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). Dat deed hij door een hamer, die vast zat aan een veer, in een plasje bloed te laten staan. De hamer plaatste hij op afstanden van 50 cm, 100 cm en 150 cm van de muur. ‘Door het effect van de zwaartekracht mee te nemen, kon ik de oorsprong van het bloed veel nauwkeuriger bepalen dan met de rechte-lijnbenadering’, aldus Laan. ‘Daarna ben ik nog een stap verder gegaan door te kijken of ik ook neergaande bloedvlekken mee kon nemen in de analyse. De rechte-lijnbenadering wordt niet gebruikt voor neergaande vlekken, omdat – door de parabolische beweging van een druppel door de lucht – het zou leiden tot grote overschattingen van de hoogte van de oorsprong. Door zwaartekracht in mijn berekeningen op te nemen, kunnen we de neergaande vlekken voortaan ook gebruiken om de locatie van de oorsprong te bepalen.’

Toepassing in de praktijk

De verwachting is dat Laans bevindingen van groot belang zullen zijn voor het forensisch onderzoek op een plaats delict. ‘Momenteel wordt de methode gevalideerd voordat het toegepast kan worden op plaats delict, maar daarna hopen we dat het toegepast zal worden door forensisch onderzoekers over de hele wereld’ aldus Laan. ‘Door middel van 3D-visualisatie kunnen we nauwkeurig onze bevindingen laten zien. Wij hopen dan ook dat deze methode de reconstructie van de gebeurtenissen op plaats delict kan verbeteren.’

Promotiedetails

Nick Laan:  Impact of Blood Droplets. Promotor is prof. dr. D. Bonn. Copromotor is dr. K.G. de Bruin.

Tijd en locatie

De promotieplechtigheid vindt plaats op woensdag 25 november om 10.00 uur. Locatie: Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231, Amsterdam.