Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Alice Grasveld (40) zet de kennis die ze opdeed tijdens haar studies culturele antropologie en medische antropologie in voor haar stichting The Healthy Teeth Foundation. Zo verbetert ze de mondhygiëne van kinderen in sloppenwijken in Zuid-Afrika en Kenia om schoolverzuim tegen te gaan. In 2017 won Alice de UvA Alumnus-prijs voor haar toegepast onderzoek in Mfuleni Township bij Kaapstad, Zuid-Afrika. En in 2023 hoopt ze aan de UvA te promoveren op haar participatief actieonderzoek naar mondhygiëne van kinderen in het zuiden van Kenia en de Haagse Schilderswijk.
Alice Grasveld

Waarom koos je destijds voor een studie aan de UvA? 

‘Omdat ik de locatie ontzettend leuk vond, middenin de stad. Ik was gecharmeerd van de Oudemanhuispoort, het Bushuis en het Spinhuis. Mijn grootvader was ook UvA-alumnus. Ik wilde graag met plezier mijn studietijd doorbrengen en daar speelt voor mij de sfeer, de goede naam van de universiteit en de locatie een belangrijke rol in.’ 

Culturele en medische antropologie en toneel komen samen 

‘Als mondhygiënist ben ik een paar keer naar Kenia gegaan voor een tandheelkundig ontwikkelingsproject. Daar gingen mijn ogen open. Ik wilde graag meer weten over andere culturen en hoe zij met gezondheid omgaan. De bachelor Culturele antropologie en master Medische antropologie sloten hier het beste op aan. Ik heb ook nog een toneelopleiding gedaan, en in de projecten in Afrika pas ik ook theater toe. Alles komt dus mooi samen.’  

Mondgezondheid van kinderen in Kenia en de Schilderswijk 

‘Ik heb na mijn afstuderen aan de UvA nog een andere opleiding gevolgd: participatief actieonderzoek. Als ik een probleem zie, wil ik het graag oplossen. Ik was onderzoeker, maar juist dat stuk over hoe je gemeenschapsparticipatie kunt bewerkstelligen, miste ik nog.  

Daarom ben ik begin dit jaar, naast mijn werk als mondhygiënist in een tandartspraktijk, aan de faculteit Tandheelkunde (ACTA) aan mijn promotieonderzoek naar participatief actieonderzoek begonnen. Ik onderzoek mondgezondheid van kansarme kinderen in het zuiden van Kenia en de Haagse Schilderswijk. In Kenia heb ik al veel data verzameld. In de Schilderswijk gaan we eerst kwalitatief onderzoek doen. Dat doen studenten tandheelkunde, mondhygiëne, antropologie en public health, samen met twee wijkbewoners. Zij zijn ambassadeur van het project. Ik ga een multicultureel en multidisciplinair team samenstellen.  

Bij participatief actieonderzoek wordt er samengewerkt: samen onderzoek je wat het probleem is en vervolgens werk je gezamenlijk aan oplossingen. Je faciliteert een soort veranderingsproces. De mensen om wie het gaat, komen dus zelf met oplossingen en maken een actieplan. Ze voelen zich daardoor sterk. Hopelijk kunnen we eind 2021 beginnen met het onderzoek in Den Haag.'   

Hoe sluit dit aan bij je werk voor The Healthy Teeth Foundation? 

‘Eén dag per week zet ik me in voor The Healthy Teeth Foundation. Met de stichting doen we al lang actieonderzoek naar de mondgezondheid bij kinderen in sloppenwijken in Afrika, met als doel die te verbeteren. Zo heb ik al veel data verzameld voor mijn promotie. De mondhygiëne bij kinderen in sloppenwijken is vaak slecht. Kiespijn is naast diarree een van de voornaamste oorzaken van schoolverzuim, en dat kun je voor een groot deel voorkomen door je handen te wassen en je tanden te poetsen. Thuis worden tanden vaak niet gepoetst; overleven en eten op tafel krijgen, staan centraal. De kinderen wassen hun handen op school en poetsen daar één keer per dag hun tanden.'

Kiespijn is naast diarree een van de voornaamste oorzaken van schoolverzuim.

'In Afrika zijn de mensen dol op theater, zang en dans. In de projecten in Afrika pas ik ook toe wat ik geleerd heb in mijn toneelopleiding. De gemeenschap in Kenia heeft bijvoorbeeld een toneelstuk gemaakt over wat er gebeurt als een kind kiespijn heeft. Eerst naar de medicijnman in het dorp, dan naar de pastoor, zonder succes, en uiteindelijk naar de tandarts die wel kan helpen.' 

Handenwas-stations en workshops zeep maken 

‘Door corona ben ik jammer genoeg al lang niet in Afrika geweest. Al het overleg is online. Met de stichting bouwen we, samen met lokale organisaties in sloppenwijken in Nairobi, handenwas-stations. We hebben er al 55 neergezet. Ook voorzien we met watertrucks de hele gemeenschap van water en geven we vrouwen workshops om zelf zeep te maken.  

We willen de stations na de coronacrisis doneren aan de alleenstaande moeders in de wijk, zodat zij er een kleine business van kunnen maken. Dat mensen uit de sloppenwijk bijvoorbeeld een abonnement kunnen nemen om hun handen te wassen, net zoals ze nu al betalen om naar het toilet te gaan. Dan kunnen de moeders met het geld dat ze verdienen het onderwijs van hun kinderen bekostigen.' 

Hoe raakte je betrokken bij de Amsterdamse Universiteits-Vereniging? 

‘Ik heb in 2017 met mijn onderzoek naar mondgezondheid bij kinderen in de Mfuleni Township bij Kaapstad de AUV-alumnusprijs gewonnen. Vanaf dat moment ben ik betrokken geraakt bij de Amsterdamse Universiteits-Vereniging (AUV) en later heb ik ook in de jury van de AUV-alumnusprijs gezeten. Sinds die tijd ben ik dus actief betrokken en dat vind ik erg leuk. Als kers op de taart ga ik nu ook nog aan de UvA promoveren.'