Het doel van Erkennen en Waarderen is wetenschappers erkenning geven en waarderen voor hun brede bijdrage aan de wetenschap. Door niet alleen publicaties in vooraanstaande tijdschriften te erkennen en waarderen, maar ook andere prestaties op het gebied van onderwijs, onderzoek, leiderschap en valorisatie sluiten we aan bij de kerntaken van de universiteit. Hierdoor kunnen diverse loopbaanmogelijkheden beter tot hun recht komen, in lijn met de talenten van de individuele wetenschapper. 

In november 2019 publiceerden de VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw het position paper ‘Ruimte voor ieders talent. Naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’. Daarin wordt gepleit voor een verandering waarbij universiteiten, onderzoeksinstellingen, onderzoeksfinanciers en UMC’s wetenschappelijke medewerkers breder gaan erkennen en waarderen. Erkennen en Waarderen is een landelijk programma waarin deze partijen samen werken aan een cultuurverandering.

De erkenning en waardering van wetenschap en wetenschappers is vaak eenzijdig, gericht op aantallen publicaties. Met het programma willen de aangesloten instellingen een betere balans vinden door naast onderzoek ook onderwijs, leiderschap, impact en (in het geval van een UMC) patiëntenzorg een rol te laten spelen. Wetenschappers kunnen hierdoor beter vormgeven aan een loopbaan die bij hun ambities en talenten past. Goed leiderschap moet deze ontwikkeling ondersteunen.

Het is zeker een onderwerp dat leeft bij jonge academici, die hun loopbaan voor een groot deel nog voor zich hebben. Maar het onderwerp leeft ook bij wetenschappers die al een flinke loopbaan bewandeld hebben en zaken graag anders zouden zien voor de nieuwe generatie wetenschappers. Hoe jonge academici tegen het onderwerp aankijken lees je onder andere in het AYA magazine (PDF, 5 blz.) van Amsterdam Young Academy.

Binnen de UvA is een werkgroep onder leiding van Rens Vliegenthart in gesprek met vertegenwoordigers vanuit alle faculteiten over wat we binnen de UvA verstaan onder ‘Erkennen en Waarderen’ en wat we graag zouden willen verbeteren. Op basis van de uitkomsten is de werkgroep in het najaar van 2021 gestart met een online dialoog met alle wetenschappelijke medewerkers. De werkgroep wil onder andere praktische verbeterpunten ophalen.

Het onderwerp geldt met name voor het academisch personeel, omdat bepaalde thema’s (bijvoorbeeld de druk om veel te publiceren of onderwaardering voor onderwijstaken) alleen bij academici speelt. Wetenschappelijk werk wordt echter steeds vaker in teamverband uitgevoerd, in nauwe samenwerking tussen wetenschappers en ondersteunende medewerkers. Ook deze werkzaamheden vragen om erkenning en waardering.

In de Commissie Erkennen en waarderen werken collega’s vanuit stafafdelingen en wetenschappers uit alle faculteiten samen. De commissie onderzoekt verbetermogelijkheden op het gebied van erkennen en waarderen. De voorzitter van de commissie is Rens Vliegenthart, hoogleraar media en samenleving. Lees een interview hierover met Vliegenthart in Folia.

Op de webpagina https://recognitionrewards.nl/about/about-the-programme/ kun je meer lezen over het programma Erkennen en waarderen, bijvoorbeeld hoe andere universiteiten dit oppakken.

Nee. Maar het kan wel bijdragen aan meer focus in werkzaamheden. Een veelgehoord probleem is dat wetenschappers soms de druk voelen om een ‘schaap met vijf poten’ te zijn. Het is dan van belang om dit met je leidinggevende te bespreken en samen te kijken op welk terrein je je zou kunnen en willen  ontwikkelen, zodat je niet op alle gebieden hoeft uit te blinken. Meer erkenning voor wat je goed doet in je werk kan ook energie geven, waardoor je de werkdruk beter aankunt.

De UvA heeft DORA onderschreven, een internationale verklaring waarmee wordt aangegeven dat de inhoud van onderzoek belangrijker is dan die kwantitatieve indicatoren. Dat betekent natuurlijk niet dat alle kwantitatieve indicatoren niet meer relevant zijn. Er zijn ook andere concrete of kwalitatieve zaken waarmee je de kwaliteit van je werk kunt onderbouwen. Bijvoorbeeld als je een nieuw onderwijscurriculum hebt ontwikkeld of als iedereen in het team jou ziet als een echte teamplayer.

Nederland staat niet alleen in deze ontwikkeling. In heel Europa zijn instituties hiermee bezig. Het is ook onderwerp van gesprek in de LERU, een Europese groep van onderzoek-intensieve universiteiten en in de Europese commissie.

In het najaar van 2021hebben alle wetenschappers een uitnodiging ontvangen om deel te nemen aan de dialoog over erkennen en waarderen bij de UvA. We hebben een aantal vragen en antwoorden rondom deze sessies een statement over omgaan met privacy op een rijtje gezet.