Leerdoelen

• De student kan dat wat is gelezen, interpreteren als tekst.
• De student kan teksten plaatsen in een historische en maatschappelijke context.
• De student kan reflecteren op dat wat is gelezen en daarover zijn/haar gedachten articuleren.
• De student kan de gelezen literatuur in verband brengen met zijn/haar eigen discipline, wetenschappelijke kennis en de wereld van de  wetenschap.
• De student krijgt plezier in het lezen van literatuur.
• De student wil meer gaan lezen dan voorheen.

Inhoud

Mensen zijn verhalenvertellers. En al heel lang zijn mensen ook schrijvers. Gedichten zijn de klassieke vorm van vertellers in de orale cultuur, de roman is de vorm van de boekdrukkunst. De sociale wetenschappen hebben sinds hun opbloei in de loop van de negentiende eeuw altijd een grote fascinatie gehad met literatuur als kunstvorm. Is de roman bruikbaar als informant, als inspirator, als illustrator, als bron van kennis voor psychologen en sociologen, als beeldvormer voor historici. Of is de roman niet meer dan fictie, als een verhaal waarbij n=1?

In de wereldliteratuur komen dezelfde vraagstukken aan de orde als in de sociale wetenschappen - hoe gaan mensen met elkaar om, hoe beïnvloeden ze elkaar, wat hebben ze met elkaar voor ogen, hoe voelt het om in een bepaalde tijd te leven, welke emoties drijven de mensen voort. Wat betekent het om een kind te zijn, hoe kan liefde in haat omslaan, wat betekent oorlog, hoe werkt het geheugen, hoe werkt sociale mobiliteit - noem maar een thema of een onderwerp waarmee de wetenschap zich bezighoudt, en als vanzelf passeren reeksen romans het geestesoog van de onderzoeker.

Een roman schrijven is niet hetzelfde als een wetenschappelijke studie schrijven. De vorm, de compositie, en het doel zijn heel verschillend. Met een roman hoeft niets bewezen te worden, de lezer moet zich laten overtuigen. In de wetenschap moet de lezer ook overtuigd worden, maar niet door stijl en retoriek, maar door wetenschappelijke bewijsvoering. De wereld van de roman representeert op de een of andere manier de wereld daarbuiten. Wanneer dat niet het geval zou zijn, zou de tekst onbegrijpelijk zijn. Zelfs in het geval van Science Fiction is de thematiek, de structuur, de psychologie of de techniek niet volkomen nieuw, zonder relatie met de ervaringswereld van de schrijver - en de lezer. De socioloog Johan Goudsblom stelt: '..de romanwereld (staat) niet los van de dagelijkse ervaringswereld, en is daarvan evenmin een getrouwe, zij het door fantasie versierde en vertekende afspiegeling; de romanwereld wordt nu gezien als een "voortzetting van de ervaringswereld", een voortzetting die allerlei vormen kan aannemen: van voorbeeld, wensbeeld, schrikbeeld of droombeeld - steeds echter is er een relatie met de niet imaginaire ervaringswereld.'

Literatuur heeft niet de pretentie om de werkelijkheid weer te geven. 'Misschien is het wel de voornaamste functie van de kunst, niet om de wereld af te beelden, maar om haar zo af te beelden dat wij haar met een bepaalde houding en met een bijzondere blik zien'.

Hoe verhouden literaire teksten zich tot wetenschappelijke inzichten - met die vraag in het achterhoofd gaan we ons bezighouden met zeven belangrijke boeken uit de negentiende, twintigste en eenentwintigste eeuw. Met boeken die zullen uitnodigen tot meer en verder lezen. Uit uiteenlopende tijden en uit heel verschillende culturen. En met heel uiteenlopende thematieken. We gaan die boeken in eerste instantie niet helemaal van kaft tot kaft lezen - we beginnen met veelzeggende fragmenten van 50 tot 100 pagina's.

We gaan die fragmenten bespreken, plaatsen in een context, en gaan op zoek naar wetenschappelijke studies om er van allerlei kanten naar te kunnen kijken en erover te spreken. We gaan dat al lezende doen - vooraf staat vast welke fragmenten we gaan lezen en bestuderen. Achteraf schrijft elke student een paper. En elke bijeenkomst neemt een aantal deelnemers het voortouw in de bespreking van het te lezen boek.

Aanmelden

2 ^e jaars (of hoger) Honoursstudenten van UvA, VU en AUC kunnen deelnemen aan deze reeks Aanmelding is mogelijk vanaf 4 juni 10.00 tot en met 8 juni 23.00 2015 via het formulier dat zal verschijnen op http://iis.uva.nl/interdisciplinair-onderwijs/honoursonderwijs/honours-modules.html.

Toezegging is op willekeurige basis. Als er nog plekken beschikbaar zijn kunnen studenten zich na 8 juni nog inschrijven.

Let op: Een deel van de aanmeldingsprocedure houdt in het schrijven van een motivatie brief en het bijwonen van een kennismakingsgesprek. We gaan ervan uit dat je bij deze gesprekken aanwezig bent. De gesprekken vinden dit jaar plaats op in de week van 24 juni dus houd hier rekening mee. Precieze data en meer informatie volgt nog.

Onderwijsvorm

Werkgroepen

Onderwijstijden

Voor het actuele rooster zie https://datanose.nl/#course[39556]

Studiemateriaal

Plus:
James Wood, How fiction works. Vintage, 2009
Terry Eagleton, How to read literature. Yale University, 2013

Aantal deelnemers

23

Toetsvorm

Wekelijkse schrijfopdracht, presentatie, paper