‘Petrocultuur’ is een term die gebruikt wordt om te beschrijven hoe sociale opvattingen, economische discoursen en ideeën over moderniteit worden gevormd door aardolie. Hoe zijn petrocultuur en cultureel erfgoed met elkaar verbonden, en op welke nieuwe manieren kan cultureel erfgoed worden ingezet om burgers creatief te betrekken en ze te helpen over te stappen naar duurzame energie? In de komende vier jaar gaan de onderzoekers zich over deze vragen buigen.

Het project, getiteld PITCH (Petrocultures' Intersections with The Cultural Heritage sector in the context of green transitions), wordt medegefinancierd door het Horizon Europe-programma van de EU en UK Research and Innovation (UKRI), voor een totaalbedrag van ongeveer €3,3 miljoen. Het project zal onder meer leiden tot twee museumtentoonstellingen, een interpretatief fietspad en evenementen en workshops voor een breed publiek.

Omgebouwde kolencentrale

Als onderdeel van het project gaat UvA-onderzoeker Colin Sterling leiding geven aan een samenwerking met E-WERK Luckenwalde, een voormalige kolencentrale ten zuiden van Berlijn die is omgebouwd tot duurzame energiecentrale en ruimte voor hedendaagse kunst. Samen met het team van E-WERK zal in dit deel van het project worden onderzocht hoe het creatieve hergebruik van voormalige industriële locaties klimaatactie kan stimuleren onder lokale gemeenschappen, en hoe het modellen kan bieden voor een rechtvaardige en duurzame financiering voor de culturele sector als geheel.

‘Erfgoedlocaties en musea vertegenwoordigen of weerspiegelen niet zomaar petroculturen,’ legt Sterling uit, ‘maar zijn diep verweven met vormen van extractie en uitbuiting die aan de basis liggen van de klimaatcrisis. Het is belangrijk dat we cultureel erfgoed en erfgoedpraktijken fundamenteel heroriënteren, weg van dergelijke gedragingen en houdingen, om sociaal en ecologisch rechtvaardige groene transities te ondersteunen.’

Het onderzoek bouwt voort op Sterlings lopende onderzoek naar musea, erfgoed en de ecologische crisis, in samenwerking met onder meer het Klimaatmuseum en Reimagining Museums for Climate Action, waarvan het laatste project uitmondde in een tentoonstelling op de Klimaatconferentie van Glasgow in 2021.

Over het project

Het onderzoeksproject PITCH loopt van december 2023 tot november 2027. Er zijn academische en culturele partners bij betrokken uit Noorwegen, Finland, Duitsland, Nederland, Portugal en het Verenigd Koninkrijk. Het project wordt geleid door Dolly Jørgensen, hoogleraar geschiedenis en mededirecteur van het Greenhouse Center for Environmental Humanities aan de Universiteit van Stavanger in Noorwegen.