5 november 2025
De auteurs adviseren om bij toekomstige herontwikkeling de historische betekenis van de locatie te respecteren. Vele elementen en ruimtes van het gebouw zijn beoordeeld op hun vaak uitzonderlijke herinneringswaarde, zoals de iconische voorgevel, en de nog aanwezige rechtszalen en detentiecellen. De uitzonderlijke waarde van het gebouw moet ook worden meegenomen in een eventuele herontwikkeling van de Internationale Zone van Den Haag, waarbij de inpassing van innovatieve architectuur- en landschapsontwerpen de juridische en historische betekenis van deze plek als Monument van Justitie verder kan versterken.
Het ICTY, opgericht door de Verenigde Naties in 1993, speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van internationaal recht gedurende zijn 25 jaar van operatie. Het onderzocht en vervolgde de belangrijkste verdachten van oorlogsmisdaden begaan tijdens de conflicten van de jaren negentig in het voormalige Joegoslavië - onder wie voor de eerste maal een staatshoofd.
Het tribunaal schreef bovendien geschiedenis met zijn eerste toepassing van het VN-Genocideverdrag bij de vervolging van het bloedbad van Srebrenica in 1995, waarmee het zijn positie als opvolger van het Neurenberg Tribunaal (1945-1946) in de ontwikkeling van het internationale strafrecht vestigde. In 2013 nam het Internationaal Restmechanisme voor Straftribunalen (IRMCT) de nog resterende taken en enorme archieven over van het ICTY en is tot op heden gehuisvest in het markante gebouw.
In The Former “Yugoslavia Tribunal” as Monument of Justice analyseren de auteurs de verschillende historische, erfgoed en herinneringswaarden van de plek. Inspelend op de complexe uitdaging om de betekenis van het gebouw te behouden voor diverse internationale en nationale belanghebbenden komen ze tot een aantal belangrijke conclusies en aanbevelingen als kader voor toekomstige aanpassingen aan nieuwe omstandigheden.
'Het gaat hier niet enkel om het behoud van een gebouw,' leggen zij uit. 'Het ICTY vertegenwoordigt een cruciaal moment in de internationale rechtspraak – een plaats waar met vastberadenheid verantwoording werd afgelegd voor genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Het behoud ervan als monument voor gerechtigheid heeft gevolgen die veel verder reiken dan Den Haag.'
Het werk draagt bij aan de voortdurende discussies over hoe samenlevingen perioden van conflict en gerechtigheid herdenken, en biedt waardevolle inzichten voor vergelijkbare inspanningen tot behoud van andere locaties met internationale juridische betekenis, evenals
voor de complexe vraagstukken rond de bescherming en transformatie van moeilijk of beladen erfgoed.
The Former “Yugoslavia Tribunal” as Monument of Justice dient als historische documentatie, erfgoedanalyse en "memory mapping"; evenals een praktische gids voor beleidsmakers, erfgoedprofessionals, rechtswetenschappers en maatschappelijke organisaties die zich inzetten
voor het waarborgen dat dit monument van internationale gerechtigheid toegankelijk blijft voor toekomstige generaties.