Waar gaat de leerstoel over?

‘Onderwijs biedt leer- en ontwikkelkansen aan alle kinderen, ongeacht hun achtergrond’, opent Elffers over haar leerstoel Kansengelijkheid in het onderwijs. Volgens haar wordt om die reden onderwijs ook wel ‘de grote gelijkmaker’ genoemd. Maar de laatste jaren zijn er steeds meer signalen dat het onderwijs lang niet aan alle leerlingen gelijke kansen biedt en zelfs bijdraagt aan ongelijke leer- en diplomakansen.

‘Het streven naar kansengelijkheid staat hoog op de agenda in onderzoek, beleid en de onderwijspraktijk. Met deze leerstoel dragen we bij aan een sterkere kennisbasis over kansengelijkheid in het onderwijs, die helpt om aanpakken te ontwikkelen die de kansengelijkheid in het onderwijs bevorderen. Daarbij gaan we niet alleen nadenken over manieren om leerlingen die in hun schoolloopbaan belemmeringen ervaren beter te helpen. We willen ook beter begrijpen hoe bepaalde groepen leerlingen en ouders juist betere kansen voor hun kinderen weten te realiseren.’

Waar kijk je het meeste naar uit?

‘Dat is zonder twijfel de samenwerking tussen wetenschap, beleid en praktijk rondom dit onderwerp’, stelt Elffers. ‘Ik heb er veel zin om samen met andere onderzoekers, schoolleiders, leraren, lerarenopleiders en beleidsmakers stapsgewijs verder te werken aan het doorgronden van het vraagstuk van kansenongelijkheid, om samen scherp te krijgen wie vanuit welke rol en op welke manier kan bijdragen aan kansengelijkheid in het onderwijs.’

Maar Elffers kijkt ook zeer uit naar de samenwerking en dialoog met collega-onderzoekers, promovendi en studenten. ‘Ik zie steeds meer bevlogenheid over dit onderwerp en het geeft mij veel energie om vanuit verschillende disciplines en perspectieven met elkaar na te denken over dit complexe, maatschappelijke vraagstuk.’ 

Wat maakt deze opdracht/leerstoel vooral nu belangrijk?

Kansengelijkheid noemt Elffers een urgent maatschappelijk vraagstuk - landelijk, maar zeker ook hier in Amsterdam – dat terecht volop in de aandacht staat. ‘Er is veel wat moet verbeteren en het is belangrijk dat de wetenschap daaraan bijdraagt. Tegelijkertijd kom ik veel spraakverwarring tegen over het thema: gaat het nou om gelijke kansen of om gelijke uitkomsten? Waarop moet een kans gemaakt worden en wat of wie moet er dan gelijk zijn?’

Volgens Elffers kan het verleidelijk zijn om elke interventie ter verbetering van het onderwijs te kwalificeren als een interventie ter bevordering van kansengelijkheid nu dit zo prominent op de agenda staat. ‘Het risico daarvan is dat er van alles wordt uitgezet, maar we niet goed kunnen toetsen of het daadwerkelijk verschil maakt. De wetenschap kan een belangrijke bijdrage leveren door het verbeteren van de theoretische en empirische onderbouwing van aanpakken om kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen.’

De leerstoel gaat in februari 2023 van start.