Subsidies voor het verduurzamen van woningen komen in Nederland vooral terecht bij mensen met een hoger inkomen. Juist de huishoudens met een laag inkomen, die het meeste kunnen besparen op hun energierekening, krijgen het minst vaak subsidie.

Belangrijkste bevindingen

• Huishoudens met een hoog inkomen (meer dan €55.000) ontvangen bijna twee keer zo vaak subsidie als huishoudens met een laag inkomen (minder dan €25.000).
• De meeste CO2-winst wordt behaald bij rijke huishoudens, omdat zij een grotere CO2 voetprint hebben .
• Lage inkomens profiteren financieel het meest van verduurzaming, maar hebben vaak geen geld om te investeren.
• Beleid richt zich vaak op verduurzaming van de huidige woning. Echter veel huishoudens verduurzamen door te verhuizen naar een duurzame woning, niet door hun huidige huis te verduurzamen.

Hoe is het onderzocht?

De onderzoekers gebruikten data van het Woononderzoek Nederland uit 2018/2021, waarin huishoudens vragen beantwoordden over hun woning en energiegebruik. Ook is gebruik gemaakt van inkomens- en vermogensgegevens van het CBS en energieverbruiksdata van netbeheerders.Met een regressie analyse is gekeken welke factoren invloed hebben op verduurzaming. Daarbij is onder meer gekeken naar:

• Of huishoudens in de afgelopen vijf jaar hebben geïnvesteerd in energiebesparing (zoals isolatie of zonnepanelen).
• Of ze in een energiezuinige woning wonen (energielabel A of B).
• Inkomen, woningtype, opleidingsniveau en gezinssamenstelling.

Wat moet er veranderen?

Volgens de onderzoekers werken de huidige subsidies vooral als ‘extraatje’ voor wie toch al wilde verduurzamen. Om écht verschil te maken, stellen ze dit voor:

• Subsidies inkomensafhankelijk maken, zodat lage inkomens meer kans krijgen.
• Laagrentende leningen aanbieden aan wie zelf geen investeringen kan doen.
• Beter voorlichten over hoeveel geld je kunt besparen met duurzame maatregelen.
• Stimuleren van verhuizing naar duurzame woningen, bijvoorbeeld door verouderde woningen te vervangen of te renoveren voor verhuizing.

Publicatiegegevens

Lees het artikel voor meer details: Home Improvement, Wealth Inequality, and the Energy-Efficiency Paradox. Auteurs: Martijn Dröes en Yasmine van Straten.