De projecten:

Prof. dr. Tom van der Meer (Amsterdam Institute for Social Science Research): CRITICALTRUST: Healthy or harmful distrust? On the democratic relevance of political scepticism over blind (dis)trust 

Representatieve democratie vereist een gezonde dosis politieke scepsis ten aanzien van haar instituties. Blind wantrouwen kan vervreemding veroorzaken, terwijl blind vertrouwen iemand vatbaar kan maken voor manipulatie. Echter, voor zover vertrouwen/wantrouwen suggereert dat een persoon een weloverwogen oordeel heeft gevormd, kan het bijdragen aan het stimuleren van kritisch burgerschap, maatschappelijk engagement en waakzaamheid. Toch worden de ‘twee soorten vertrouwen’ vaak door elkaar gehaald in het publieke debat en wetenschappelijk onderzoek. Van der Meer stelt in zijn project CRITICALTRUST een nieuw model van politiek wan- en vertrouwen voor om dat fundamentele probleem conceptueel, theoretisch en methodologisch aan te pakken. Primaire en secundaire analyse van crossnationale onderzoeks- en experimentele gegevens zullen het mogelijk maken om langdurige causale claims te testen. 

Dr. Simon van Gaal (Psychology Research Institute, Brain & Cognition): Naar een beter begrip van het menselijk bewustzijn 

Bewustzijn is subjectieve ervaring, bijvoorbeeld hoe het is om een zonsondergang waar te nemen, pijn te verdragen of liefde te voelen. Het hebben van zulke ervaringen is een van de belangrijkste redenen waarom het leven er voor ons toe doet, en wat ons onderscheidt van niet-levende maar anderszins slimme 'dingen', zoals robots, je telefoon of het internet. Maar wat maakt ons bewust? En wat gebeurt er als we het bewustzijn verliezen, bijvoorbeeld tijdens een coma of als we in slaap vallen? Vragen over de oorsprong van ons bewustzijn houden filosofen en wetenschappers al lang bezig. In zijn ERC-project zal Van Gaal de neurale en neurochemische processen bestuderen die bewustzijn produceren. Hij zal specifieke geneesmiddelen aan de hersenen toedienen en tegelijkertijd meten hoe dit de informatieverwerking tussen hersengebieden, en daarmee het bewustzijn, beïnvloedt. Daarnaast zal hij verder uitzoeken hoe onze bewuste ervaring wordt gevormd door spontane fluctuaties in lichamelijke activiteit en directe interacties met onze omgeving.