Veel zoogdieren – bijvoorbeeld ratten, honden, chimpansees, doodshoofdaapjes en andere primatensoorten – produceren lach-achtige vocalisaties tijdens het spelen met hun soortgenoten. Lachen biedt een unieke kijk op vocaal signaalgedrag, omdat het een functie heeft binnen zowel één-op-één-interactie als in de interactie in grotere groepen. Mensen beginnen al vroeg na hun geboorte, als ze zo’n 3 maanden oud zijn, te lachen. Dat is ruim voordat ze gaan praten. De lach van de mens is universeel. ‘Een van de meest interessante kenmerken van lachen is de aanstekelijkheid ervan’, vertelt Roza Kamiloglu, die het onderzoek samen met collega Disa Sauter en vijf van hun studenten uitvoert. ‘Maar hoe klinkt een aanstekelijke lach precies en wat maakt de ene lach aanstekelijker dan de andere? Daar willen we met ons experiment achter zien te komen.’

Meelachen

Lachen heeft verschillende sociale functies. Het kan een eventuele spanning tussen mensen verminderen en het is een manier om je met anderen te associëren. Door met iemand mee te lachen kun je duidelijk maken dat je diegene leuk of aardig vindt of dat je je met diegene verbonden voelt. Kamiloglu: ‘In ons experiment vragen we de deelnemers lachfragmenten te beoordelen op de aanstekelijkheid ervan, op een schaal van 1 tot 5. Daarnaast vragen we of de deelnemers denken dat de lach wordt geproduceerd door een persoon uit hun eigen cultuur of een andere cultuur.’

De onderzoekers hopen een grote hoeveelheid data te kunnen verzamelen, zodat ze vervolgens de variabiliteit in de aanstekelijke lach kunnen vastleggen en analyseren. Ze kijken daarbij naar de akoestische kenmerken van aanstekelijk lachen, maar ook naar de context waarin aanstekelijk lachen zich voordoet (bijvoorbeeld het bekijken van een komediefilm of het lachen om een grap) en demografische gegevens zoals de sekse en de leeftijd van de lachende. Het experiment is er in verschillende talen: het Nederlands, Engels, Duits en Pools.

Meedoen?

Ga naar de website van het experiment. Je kunt zoveel lachfragmenten beoordelen als je wilt. Het experiment loopt tot 1 februari 2021.