Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Verschillende specialisten van de afdeling Geschiedenis verschenen in de afgelopen week in de media, onder andere over eten tijdens pestepidemieën, de economische crisis van de jaren ’80 en hedendaags antisemitisme.

In de tijd van Covid-19 worden veel vergelijkingen gemaakt met andere (historische) ziekten, epidemieën of crises. In een artikel in Het Parool stelt hoogleraar middeleeuwse geschiedenis Guy Geltner dat er tijdens pestepidemieën veel minder voedseltekorten ontstonden dan je in eerste instantie zou denken. ‘Noord-Italiaanse ­stadstaten, waarin ik me specialiseer, waren gewend aan crises als hongersnood, oorlog, beleg en epidemie en ze bereidden zich er goed op voor. De stedelijke overheid en liefdadigheidsinstellingen zorgden bijvoorbeeld voor grote graan­magazijnen die in tijden van nood tegen een lage prijs broodgraan verkochten.’ Ook Amsterdam werd in de zeventiende eeuw meerdere keren getroffen door de pest. Graanhandelaren verkochten hun graan onder de marktprijs aan de stad en religieuze instellingen.

Universitair docent Nederlandse geschiedenis Jouke Turpijn blikt in De Telegraaf terug op economische crisis van de jaren ’80 van de vorige eeuw en de ‘verloren generatie’. Hij stelt dat jongeren zich toen ‘baanloos’ in plaats van ‘werkloos’ noemden. ‘Ze deden iets anders dan vaste arbeid. Er was een hele groep jongeren die creatief wist om te gaan met hun situatie.’ Turpijn kijkt ook nu met vertrouwen naar de jonge generatie. ‘Ik zie studenten die niet bij de pakken neerzitten en initiatief tonen. Maar een deel vindt het heel moeilijk zichzelf te motiveren. Dat was in de jaren ’80 ook het geval: voor grote groepen mensen zijn het toch verloren jaren geweest. Zeker voor lageropgeleiden. Ik vrees dat we die tweedeling ook nu gaan krijgen.’

Historicus en Duitsland-specialist Willem Melching reflecteert bij De Nieuws BV op NPO Radio 1 samen met Aron Vrieler op het aantal misdrijven met een antisemitisch motief in hedendaags Duitsland. ‘Het heeft te maken met onvrede die je op dit moment bij veel mensen ziet’, zegt Melching. ‘De samenleving is ongelofelijk gecompliceerd, en dan bedoel ik niet corona. We leven in een hele complexe wereld, met globalisering en dergelijke en dan is het heel erg makkelijk als je aanwijsbare gevolgen en oorzaken kan signaleren en dat is al zo oud als het antisemitisme. Daar vervullen de Joden een ondankbare rol in.’ Volgens Melching weerspiegelt het toenemende antisemitisme in Duitsland een Europese trend: ‘Je ziet het in Frankrijk en Engeland ook toenemen. Maar in Duitsland zie je een radicalisering bij links en bij rechts.’