Pedagogische wetenschappen, track Preventieve jeugdhulp en opvoeding
'Na vier jaar studeren in Groningen was ik afgestudeerd algemeen pedagoog. Maar ik miste nogal wat feeling met de pedagogische arbeidsmarkt. Ik had me tijdens mijn studie voornamelijk gericht op theoretisch onderzoek. Dit deed mij besluiten om verder te studeren, maar dit keer gericht op de pedagogische (arbeids)praktijk. Al gauw kwam ik bij het masterprogramma Preventieve jeugdhulp en opvoeding (toen nog Opvoedingsondersteuning geheten) aan de UvA terecht. Een master die ingaat op de praktijk van opvoedingsondersteuning, op dit moment "booming bussiness"!
Binnen de verschillende vakken van de master wordt de praktijk zowel op individueel en organisatorisch als op overheidsniveau belicht. Allerlei vraagstukken op het terrein van preventie interventie en opvoedingsondersteuning zijn aan bod gekomen. Dat was erg leerzaam. Je moet toch eerst op deze manier kennismaken met het veld. Verder blijft het natuurlijk een academische studie en staat het doen van onderzoek, schrijven van papers en het presenteren centraal bij alle vakken.
De stage was voor mij het allerleukste deel van de master. Zo kwam ik bij het Ministerie van Justitie, en wel bij de directie Justitieel Jeugdbeleid, terecht. Daar hield ik me bezig met jeugdbescherming.
De stage staat grotendeels in het kader van je afstudeeronderzoek, maar daarnaast draai je gewoon in de organisatie mee. Mijn onderzoek ging over de argumenten van een kinderrechter bij het treffen van kinderbeschermingsmaatregelen. Ik heb gekeken in hoeverre een maatregel pedagogisch onderbouwd wordt getroffen. Hiervoor heb ik interviews met kinderrechters gehouden, vragenlijsten afgenomen en een literatuurstudie verricht. Alles bij elkaar was het best hard werken, maar echt met heel veel plezier. De begeleiding vanuit de opleiding heb ik als zeer prettig ervaren. Omdat we maar met een kleine groep studenten waren, ontvingen we veel persoonlijke begeleiding van de docenten.
Na afloop van de master heb ik de kans gekregen om bij het Ministerie van Justitie te blijven werken. De jeugdbescherming is nog steeds het gebied waar ik me in mijn werk op richt. Het bevalt me nog steeds erg goed. Ik zou iedereen willen aanraden deze master te gaan volgen!'
'Het masterprogramma maakte het door zijn brede invalshoek voor mij mogelijk om vier maanden onderzoek te doen in Mexico. Het onderzoek en de locatie kwamen voort uit eigen initiatief en contacten, maar het werd zeker aangemoedigd door de mastercoördinator. Zodoende ben ik begin maart vertrokken naar de stad Puebla, en heb ik daarvandaan een onderzoek verricht naar een onderwijsproject op een school in een klein plattelandsdorpje. Ik heb interviews gehouden, observaties verricht en het morele ontwikkelingsniveau van een veertigtal leerlingen gemeten. Ik heb pedagogische ideeën kunnen bekijken binnen een totaal andere context.
Naast dit onderzoek heb ik ook een cultuur leren kennen, met al zijn gebruiken zoals de traditionele dansen, het algemeen levende geloof in bovenal Maria van Guadalupe, het pittige eten, de oude verhalen uit de prehispanische tijd. Ik heb een nieuwe taal leren spreken, prachtige landschappen gezien; dan weer groen en vochtig vol palmbomen en bananenplanten; dan weer stoffig en dor, vol cactussen en met hoge vulkanen. Ik heb steile piramides beklommen en in mijn gastgezin van binnenuit kunnen meemaken hoe belangrijk familie nog is in een land als Mexico.
Ik denk niet alleen dat deze master momenteel in het Westen zeer actueel is; ik denk dat de waarde van deze master ook heel universeel kan zijn. Vanuit mijn ervaring en vanwege de centrale plaats die het onderzoek kent , zou ik iedereen wel echt aanraden om een interessant onderzoek te kiezen of daar van tevoren naar op zoek te gaan.'
Dorine van Meel, oud-student Preventieve jeugdhulp en opvoeding
'Na mijn Bachelor Pedagogische Wetenschappen heb ik het mastertraject Preventieve jeugdhulp (toen nog Opvoedingsondersteuning geheten) gevolgd.
Het doel in deze master is de opvoeding en ontwikkeling van kinderen te optimaliseren en pedagogische problemen te voorkomen. Wanneer zich toch problemen voordoen, bijvoorbeeld binnen een gezin, geeft opvoedingsondersteuning weer een duwtje in de goede richting. Ik heb destijds voor deze studie gekozen, omdat ik me erg kon vinden in deze positieve benadering.
In het eerste semester van het masterprogramma worden vakken gegeven die dieper ingaan op de uitgangspunten en toepassingen van opvoedingsondersteuning en interventies. De vakken zijn gericht op de praktijk, waardoor je een duidelijk beeld krijgt van het werkveld en de actuele toepassing. Zo kwamen er in één van de vakken wekelijks mensen uit verschillende gebieden van het werkveld in college vertellen over hun werk. In een ander vak werd geoefend met het zelf ontwikkelen van wetenschappelijk onderbouwde interventies. Daarnaast waren er vakken waarin meer algemene methodologische aspecten aan bod kwamen, wat weer goed aansloot bij het schrijven van het onderzoeksvoorstel voor de masterscriptie.
Voor de stage in het tweede semester waren door de UvA verschillende instellingen beschikbaar gesteld, uiteenlopend van kinderopvangorganisatie tot CJG tot Opvoedpoli. Je hoeft dus niet zelf op zoek naar een stageplek. Vervolgens ga je aan de slag met een onderzoeksvraag in overleg met de gekozen instelling. Als student ben je dus bezig met een ‘echte’ vraag uit de praktijk, wat de stage heel erg leuk en nuttig maakt! Zelf koos ik voor een onderzoeksstage bij de UvA zelf, waarbij ik me heb beziggehouden met onderzoek naar de ontwikkeling van vaardigheden van pedagogisch medewerkers in de kinderopvang. Voor dat onderzoek heb ik filmopnames gemaakt op verschillende kinderdagverblijven en interviews afgenomen met pedagogisch medewerkers in opleiding. Mijn stage heeft me zelfs een (tijdelijke) baan voor na mijn afstuderen opgeleverd!
Ik heb de kleinschaligheid van deze master als een voordeel ervaren. Je leert je medestudenten goed kennen, er is plaats voor persoonlijke aandacht en er is veel interactie in de lessen mogelijk. De verschillende vakken en enthousiaste docenten vullen elkaar goed aan. Dit maakt de master een sterk geheel en naast leerzaam ook heel gezellig!'
'Bij deze masteropleiding kijk je heel erg naar de kracht van opvoeding. Het gaat met heel veel gezinnen goed en in deze opleiding kijken we naar hoe we ervoor kunnen zorgen dat het met nog meer gezinnen goed gaat. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over preventieprogramma's en voorlichting. Daarnaast vind ik de transitie jeugdzorg erg interessant. Ik vind het heel prettig om op een positieve manier met opvoeding en het gezin bezig te zijn.
De opleiding is echt één geheel. Je kiest vroeg in het jaar een stage en scriptieonderwerp. Daardoor bestaat de opleiding niet uit een heleboel losse stukjes, maar kan je wat je leert bij vakken meteen aan de praktijk relateren. Onderzoek wordt in deze opleiding ook goed aan de praktijk gekoppeld. Wat ik verder prettig vind, is dat er veel ruimte voor persoonlijke aandacht. Je krijgt ook veel begeleiding bij het schrijven van je scriptie. Omdat er ook veel deadlines zijn is dat een heel haalbaar en overzichtelijk project.
Het scriptieonderzoek doe je in opdracht van een praktijkinstelling, waardoor wat je doet meteen relevant is voor een instelling. Voor mijn eigen masterscriptie doe ik onderzoek naar sociale wijkteams, wat extra relevant is vanwege de transitie van de jeugdzorg. Ik onderzoek wat voor aanpak werkt voor gezinnen en daarvoor heb ik ouders, maar ook professionals en projectleiders gesproken. Ik vind het leuk dat ik met al die verschillende lagen te maken heb en dat ik erachter kom wat zij gezamenlijk vinden dat werkt.
Rondom mijn stage doe ik nog wat extra projecten en ik heb nu een werkervaringsplek hier op de universiteit om te kijken wat ik vind van het doen van onderzoek. Daarnaast werk ik op een hogeschool als hoofd onderwijslogistiek. Dit laatste studiejaar is voor mijn gevoel de laatste kans om de tijd te nemen om veel te leren en te ontdekken wat ik interessant vind en al die dingen maken de studie ook uitdagender.
Als ik maar met kinderen en opvoeding en gezinnen bezig kan zijn, maakt het me niet zo uit op welke manier dat dan is: in onderzoek, beleidsmatig of coördinerend. Deze master bestaat nu een aantal jaar en met de transitie binnen de jeugdzorg komt er meer aandacht voor voorlichting en preventie. De opleiding kan daar een positieve toevoeging aan zijn.'
'Alle ouders kunnen zo nu en dan wel wat steun en hulp bij de opvoeding gebruiken. Deze masteropleiding is gericht op het vergroten van competenties van ouders en kinderen en op het voorkomen van pedagogische problemen. Dat spreekt mij aan. Je niet richten op problemen, maar uitgaan van de kracht van ouders én kind.
De mastertrack Preventieve jeugdhulp en opvoeding gaat intensief van start. Van september tot december volg je drie vakken, waarin je zowel kennis opdoet van het werkveld opvoedingsondersteuning en de verschillende interventies als van de gangbare onderzoeksmethoden op dit gebied. Zowel praktijk als theorie dus. Al in september kies je voor een praktijkinstelling waar je vanaf januari stage gaat lopen en je onderzoek uitvoert. Ik heb zelf onderzoek gedaan naar het opvoedingsgedrag en de behoefte aan ondersteuning van hoogopgeleide ouders die werk en gezin combineren.
In de master wordt veel aandacht gegeven aan Evidence Based werken, dat wil zeggen werken met programma's waarvan in goed wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat het programma effectief is gebleken. Mijn studie sluit daarmee heel goed aan op mijn huidige functie. Na mijn afstuderen ben ik gevraagd om (tijdelijk) projectleider te worden van het effectiviteitsonderzoek naar Home-Start. Dit programma richt zich op moeders van jonge kinderen die om verschillende redenen tijdelijk extra steun nodig hebben. Vrijwilligers bieden deze steun door een paar uur per week bij het gezin op bezoek te gaan. Wij onderzoeken gezinnen die Home-Start of andere vormen van opvoedingsondersteuning krijgen, zoals Peuter in Zicht, Video-Home-Training en Opstapje. De baan geeft mij een goed inzicht in de onderzoekswereld en de verschillende beleids- en subsidieprogramma's. Daarnaast zie ik ook veel van de praktijk: ik heb contact met verschillende aanbieders van opvoedingsondersteuning en ik kom bij deelnemende moeders over de vloer, waardoor ik nu zelf hoor en zie met welke moeilijkheden gezinnen te maken kunnen krijgen.
Als je op zoek bent naar een master die aandacht geeft aan onderzoek, beleid én praktijk, met enthousiaste docenten die goed inspelen op de actualiteit, kies dan voor de mastertrack Preventieve juegdhulp en opvoeding.'