Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Op vakantie betrap ik mezelf wel eens op de gedachte: hè, ik wou dat ik mijn katten even kon bellen of appen. Gewoon om even te kletsen: hoe gaat het daar? Smaken de brokjes nog? Gedragen de buurtkatten zich een beetje? Geen zorgen hoor, over een paar daagjes ben ik weer terug! Helaas gaat dat natuurlijk niet: katten kunnen praten noch schrijven.

Hoewel... op Twitter zijn genoeg accounts van katten te vinden. Althans, van hun baasjes die zich voordoen als hun kat, en vanuit het perspectief van hun kat twitteren over het wel en wee van hun geliefde huisdier. Als kattenliefhebber word ik blij van de vele kattenfoto’s die op ‘poezeltwitter’ gedeeld worden, maar mijn taalkundigenhart maakt vooral een sprongetje als ik zie wat voor taalgebruik deze mensen hun kat toedichten. Want áls je kat kon praten en schrijven, hoe zou die dat dan doen? En wat zegt de taal die we onze katten toedichten over ons eigen taalvermogen?

Brulbezems en furriendjes

Een paar dingen vallen gelijk op aan de ‘poezeltweets’. Zo staan ze vaak vol met opzettelijke spelfouten (de slot-n valt vaak weg, en er worden veel dt-fouten gemaakt) en er worden gekke woorden gebruikt als ‘poezels’ (katten), ‘brulbezem’ of ‘herrieding’ (stofzuiger) en ‘furriendjes’ (een samenstelling van ‘fur’ en ‘vriendjes’: vriendjes met een vacht dus). Het lijkt haast kindertaal. En dat is ook niet onlogisch, aangezien veel mensen die dol zijn op hun kat of een ander harig huisdier het ook wel eens hebben over hun ‘fur babies’: kindjes met een vachtje. Katten en kleine kinderen zijn allebei afhankelijk en hebben zorg nodig; ze zijn onderdeel van het gezin, maar hebben weinig weet van de grotemensenwereld; en ze kennen de spellingregels niet.

Het aparte woordgebruik weerspiegelt ook hoe katten objecten ervaren. Want dat een stofzuiger stof opzuigt, tja, daar kan een kat natuurlijk weinig mee. Voor een kat is het vooral relevant dat zo’n ding herrie maakt – oftewel een brullende bezem is.

Lolspeak

Dit soort ‘kattentaal’ is overigens geenszins een specifiek Nederlands verschijnsel. In het Engels heb je bijvoorbeeld ‘lolspeak’: taal die aan memes (met name ‘lolcats’, memes met katten) ontsproten is, en die ook een eigen spelling en lexicon kent: bijvoorbeeld ‘blep’ (wanneer een kat of hond een klein stukje van de tong uit de mond laat hangen) en ‘hooman’ (van ‘human’, mens). Er is zelfs een Bijbelvertaling gemaakt in lolspeak.

Het onderzoek naar het Engelse lolspeak staat nog in de kinderschoenen, maar het ís er wel. En ook naar katten die in het Frans twitteren is vorig jaar een onderzoek gedaan. Maar over Nederlandstalige katten is nog weinig bekend. Ik heb daarom geprobeerd een eerste inventarisatie te maken van het taalgebruik dat op ‘poezeltwitter’ gebezigd wordt. Want het is natuurlijk geweldig dat er onderzoek wordt gedaan naar het Engels en het Frans, maar: poezels doen ook twittere in het Nederlands!